FILATELISTENVERENIGING "DE HELMVESTE HELMOND EN OMSTREKEN"

Artikelen uit ons jongste verenigingsblad

Deze pagina bevat artikelen uit onze jongste verenigingsbladen. Overname in andere verenigingsbladen is vrij onder bronvermelding.

UITGIFTE DUITSLAND
(April 2017)

Het jaar is 2 januari (o.a.) geopend met twee 70c-zegels als uitbreiding van de reeks Schätze aus deutschen Museen (dl. X). Op een van die twee Het meisje met de wijnglas van Vermeer; op de andere het schilderij Pfefferfresser, Jungfern und Haubenkränich van Jean-Baptist Oudry. Behalve deze schilderijzegels verschenen nog: de Bijbelvertaling door Martin Luther (2,60), 25 jaar 'Topograhie des Terrors', een documentatiecentrum in Berlijn over de nazitijd, dat jaarlijks door honderdduizenden wordt bezocht (45c) en een 145c-zegel ter gelegenheid van de heropening van het concertcentrum Elbphilharmonie in Hamburg.

Op 9 februari breidde Duitsland twee al lang lopende reeksen uit. In de reeks Wohlfahrt verscheen de zevende serie Grimms Märchen deze keer gewijd aan het sprookje Der Bremer Stadtmusikanten. Waarden 70+30, 85+40 en 145+55c. De zegel van 70+30c werd ook zelfklevend uitgegeven, alsmede tien keer 70+30c zelfklevend in een boekje.

Tevens werd 9 februari de reeks Burgen und Schlösser uitgebreid (deel XI) met een 70c-zegel waarop Residenzschloss Luchwigsburg.

Botanische tuinen
(April 2017)

Botanische tuinen hebben een rijke geschiedenis. Ze waren van oorsprong verbonden aan universiteiten. Aanvankelijk werd er onderzoek naar medicinale toepassingen verricht, later verbreedde dat zich naar onderzoek binnen de biologie. De meeste botanische tuinen zijn gespecialiseerd in bepaalde plantensoorten. Zo is een arboretum een botanische tuin met alleen bomen. Een pinetum laat hoofdzakelijk coniferen zien. In de loop van de tijd hebben de meeste botanische tuinen er andere taken bij gekregen, waaronder de collectie tonen aan belangstellende bezoekers en plantensoorten behouden die in de natuur dreigen uit te sterven. In Nederland zijn ruim dertig botanische tuinen te vinden, waarvan de meeste zijn aangesloten bij de Nederlandse Vereniging van Botanische Tuinen (NVBT). De NVBT heeft 2017 uitgeroepen tot het Jaar van de Botanische Tuinen.

Op de postzegels van het nieuwe vel Botanische tuinen in Nederland staan afbeeldingen van bijzondere planten en bomen uit botanische tuinen in Nederland. Elke postzegel is door een horizontale lijn in tween gedeeld. Op het grotere vierkante vlak staat in het midden een vrijstaande foto van de bewuste plant of boom.
Rechts in dit grotere vlak is in verticale richting de waardeaanduiding 1 en de naam van het postzegelvel opgenomen. Op het kleinere rechthoekige vlak staat de Latijnse naam van de plant of boom, met de aanduiding Nederland 2017 en de sorteerhaak. De horizontale lijn is in het midden onderbroken door een witte cirkel, met daarin een zaadje van de desbetreffende plant of boom. Op de tabs naast de postzegels is de Nederlandse naam van de plant of boom te lezen, met de naam van de botanische tuin waar hij te vinden is. Op de achtergrond van het postzegelvel staat een uitvergrote foto van een blad met fijn vertakte nerven. De nerven lopen door over de tabs en over de velrand links en rechts. Voor de typografie is gebruikgemaakt van de PMN Caecilia, een uitgebreide familie schreefletters uit 1991 van Peter Matthias Noordzij.

Uit de lijst van 'honderd kroonjuwelen' van de NVBT selecteerde Robbert er twintig die hij een plekje op het postzegelvel gunde. "Er was ruimte voor tien, maar een ontwerper wil altijd wat te kiezen hebben. Bovendien was het niet zeker of elke plant of boom wel op zijn mooist gefotografeerd kon worden. We hadden daarvoor anderhalve maand de tijd, in de zomer van 2016. Een logistiek complexe klus, met al die botanische tuinen."

Technische specificaties

DE STIJL
(April 2017)

Op de tien postzegels van het vel 100 jaar DE STIJL staat werk van vooraanstaande leden van De Stijl afgebeeld, afkomstig uit de collecties van het Gemeentemuseum in Den Haag en Het Nieuwe Instituut in Rotterdam. De zwart-witfoto's zijn van schilderijen (Piet Mondriaan), tekeningen (Theo van Doesburg), ontwerpen (Theo van Doesburg, Cornelis van Eesteren), architectuurtekeningen (Theo van Doesburg, Cornelis van Eesteren), de lattenleunstoel van Gerrit Rietveld en een maquette van cafe-restaurant De Unie in Rotterdam (J.J.P. Oud).

De positie van de foto op de postzegels wordt bepaald door een stelsel van strakke, zwarte lijnen. Iedere postzegel wordt door de lijnen in drie vlakken verdeeld, met steeds een andere vlakverdeling per postzegel. De foto staat in het grootste vlak. De twee kleinere vlakken bieden ruimte aan de sorteerhaak, de waardeaanduiding 1 en de typografie. Als bovenste laag liggen op het postzegelvel transparante vierkanten en rechthoeken, in de primaire kleuren rood, geel en blauw.

Op elke postzegel is de sorteerhaak gecombineerd met een korte zwarte lijn die als waardeaanduiding 1 dienst doet. Voor de typografie is een lettertype gebruikt: de Circular van Laurenz Brunner. Op de tabs naast de postzegels staat de naam van het desbetreffende lid van De Stijl, met een relevant citaat. De horizontale en verticale lijnen lopen op de meeste tabs en op de velrand door.

Uit het onderzoek kwamen vijf extra beelden naar voren die de ontwerpers aan de groslijst toevoegden. Brigitte Gootink: "De uiteindelijke selectie is bepaald door de iconische waarde van de beelden en het kunsthistorisch belang. Een belangrijke overweging was ook dat we beelden wilden gebruiken die op het vel goed op elkaar zouden aansluiten."

Zwart-wit
Op de postzegels zijn zwart-witfoto's gebruikt, terwijl de originelen overwegend in kleur waren. Brigitte Gootink: "Daar zijn verschillende redenen voor. Niet alles was in kleur en de aanvankelijke 'frisheid'was bij enkele beelden door vergeling verdwenen. We besloten de tien beelden in zwart-wit naar elkaar toe trekken om er vervolgens een nieuwe kleurlaag aan toe te kunnen voegen. Een andere belangrijke overweging was dat de beelden in het tijdschrift De Stijl ook zwart-wit waren. Fullcolourdruk werd toen nog niet toegepast."

Technische specificaties

Europa-postzegels 2017 Nederlandse kastelen
Bron: Postzegelblog, www.postzegelblog.nl (maart 2017)

Op 20 februari 2017 werd het Europa-postzegelvel 'Nederlandse kastelen' (als gezamenlijk thema) met tien postzegels uitgegeven, waarop twee verschillende waterburchten staan van ontwerper Bart de Haas uit 's-Gravenhage met de waarde aanduiding 'Internationaal 1'.
Op de Europa-postzegels 2017 zijn twee Nederlandse kastelen afgebeeld:
Waterburcht Doornenburg gelegen bij de splitsing van de Rijn in het Pannerdensch Kanaal en de Waal (noordoostelijk van Nijmegen).
Waterburcht Ammersoyen bij het dorp Ammerzoden, gelegen aan de Maas in de Bommelerwaard (ten noorden van 's-Hertogenbosch).

Op beide gelaagde postzegels met klassiek-laatmiddeleeuwse, hoge en robuuste kastelen met ronde torens op de hoekpunten en met een ophaalbrug over de slotgracht staan in overlappende deelafbeeldingen:

1. Actuele kleurenfoto's van beide kastelen (links & rechts) in combinatie met

2. oude monochroom-blauwe prenten ervan (rechts & links).

• Ets 'Het Kasteel te Doornenburg' in de Opper-Betuwe (1732) is gemaakt door Hendrik Spilman (gravure) en Abraham de Haen (tekening), Universiteitsbibliotheek Leiden.
  Tekening 'Kasteel Ammersoyen vanuit het noordwesten' (1734) is gemaakt door Abraham de Haen, Gemeentemuseum Arnhem.

• De prenten staan ten opzichte van de kleurenfoto's lager en bevinden zich daardoor als beelddoorloper gedeeltelijk op de er onderliggende postzegel. Beide kasteelafbeeldingen verbeelden door de reproductietechniek (foto - prent) de ouderdom van de burcht. Het (door sommigen verfoeide) beelddoorloper-effect verbeeldt de voortgang en opeenvolging van de burchtbewoners van het kasteel door de eeuwen heen.

  

3. Plattegrond contouren: vierkant bij Doornenburg, ronde torens bij Ammersoyen.

4. Drie transparante familiewapens bij Doornenburg van de vroegere bewoners:

• Van Doornick (1313 - 1385),

• Van Bylandt (1385 - 1481),

• Van Homet (1459 - 1474).

5. Eén wapenschild bij Ammersoyen voor de familie Van Arkel-De la Kethullen, die in de periode 1496 t/m 1694 de burcht bewoonde.

Kasteel Doornenburg en Kasteel Ammersoyen

  

Gedachtegang tijdens ontwerpproces

De twee kastelen zijn tegenwoordig niet meer bewoond en hebben nu vooral een educatieve en recreatieve functie. "Die kant wil ik niet op", zegt Bart de Haas."Daarom ben ik gaan zoeken naar oude prenten, naar plattegronden en naar historische beeldelementen zoals de wapenschilden om die in combinatie met de foto's te gebruiken. Op basis van die elementen heb ik schetsen gemaakt, met allerlei verschillende invalshoeken. Zo heb ik gekeken of ik iets kon doen met het schuine kleurenpatroon van kasteelluiken, met heraldische vormen, ronde vormen of combinaties daarvan. Ik heb veel plezier beleefd aan het herkennen van de vele mogelijkheden. De beste oplossing bleek te zijn om de kleurenfoto van het kasteel en de monochrome prent via de contouren van de plattegrond met elkaar te verbinden. Aan de zijkanten heb ik de wapenschilden als transparante vorm toegevoegd. Mooi, maar daardoor werd het wel vol. Om er meer lucht in te brengen, is aan de linker- en rechter zijde van de postzegel een witte strook uitgespaard. Die kon ik ook benutten voor de sorteerhaak. Een zelfde soort effect is bereikt met wat meer wit op de postzegel zelf om de typografie beter te laten uitkomen."

Oog voor het midden

Het resultaat is een evenwichtige combinatie van foto's en prenten van de kastelen met de grafisch interessante vormen van de plattegrond-contouren en de wapenschilden. "Het vel is min of meer gespiegeld ontworpen door de kastelen en de heraldiek aan de zijkanten te plaatsen", aldus Bart de Haas. "Hierdoor wordt het oog naar het midden getrokken. Daaromheen en tussendoor heb ik de typografie gecomponeerd, terwijl de plattegrond-contouren over de perforatie van postzegels doorlopen. Hoewel het ontwerp inhoudelijk naar het verleden kijkt, zijn er voldoende elementen toegevoegd om het een postzegelvel van nu te maken. Zoals de overlappende beelden, de gelaagde opbouw en het doorloopeffect. Het vergt wel iets van de kijker, maar dat mag ook wel."

"Het vergt wel iets van de kijker"

De constatering van Bas de Haan: "Het vergt wel iets van de kijker" zal ongetwijfeld beaamd worden. Door nauwkeurig en speurend te werk te gaan bij het bekijken en analyseren van beide zegelafbeeldingen valt een (elkaar gedeeltelijk bedekkende) stapeling van afbeeldingen van de collage op:
1e plan: op de voorgrond familiewapens, een verwijzing naar de vroegere bewoners / geslachten.
2e plan: actuele weergave techniek van de kleurenfoto plaatst de burcht in het hier en nu
3e plan: een verbindend grondplan. Het fundament van het 13e eeuwse kasteel Doornenburg is gemakkelijker als dat van het 14e eeuwse kasteel Ammersoyen als tussenlaag te ontdekken.
4e plan: op de achtergrond verwijst de historische reproductietechniek van de ets en prent naar het verleden.
Het 'indringen van' een weerbarstige burcht met gracht, ophaalbrug en weinig raamopening was in vroeger eeuwen een functionele eis van zon gebouw. Iets van deze moeilijke 'indringbaarheid' is in de uitstraling van beide postzegels nog aanwezig. Met andere woorden het onderwerp bepaalt de vormgeving van het ontwerp.

Waar zijn de oorspronkelijke 'gevleugelde wielen' gebleven?
Bron: Postzegelblog, www.postzegelblog.nl (maart 2017)

Op 1 februari 1938 verschenen drie postpakketzegels in België van een nieuw model 'gevleugeld wiel' maar met opdrukken! Opdrukken met de nieuwe waarde? Heb ik dan de oorspronkelijke zegels gemist? Wanneer waren die dan uitgekomen? Een vraag die ik stelde aan enkele postzegelverzamelaars 'België' maar die wisten het ook niet. Men had daar nooit op gelet.

  

Twee postpakketzegels hadden de opdruk 5Fr, waarvan een op een oorspronkelijke waarde van 3.50f en de andere op 4.50f.

De derde zegel had een opdruk van 6Fr op 5.50f. De Officiële Belgische Postzegelcatalogus uitgegeven door de 'Belgische Beroepskamer van Postzegelhandelaars' gaf ook geen antwoord op de vraag wanneer eventueel de serie zonder opdruk is verschenen. Wel was vermeld dat de zegels bestaan zonder opdruk maar dat deze niet in omloop zijn gebracht. Dus waarschijnlijk wel bedoeld om de drie zegels in de oorspronkelijke waarden uit te brengen, maar daarvan is blijkbaar niets gekomen. Dus toch opdrukken om ze te kunnen gebruiken voor bepaalde postpakkettarieven.
Verder is bij de serie vermeld dat de zegel van 6Fr gehalveerd kan voorkomen om te dienen als waarde van 3Fr voor de frankering van het 'Pakket voor de soldaat.' Maar dan alleen als de gehalveerde zegel voorkomt op een document behorende tot het pakket voor de soldaat.

En inderdaad, in september 1939 kwam een nieuwe postpakketzegel uit, met een opdrukwaarde van 3Fr wederom op de oorspronkelijke zegel van 5.50f. Daarbij toegevoegd een grote letter M voor militair. In de catalogus is vermeld: De overdrukte zegels waren bestemd voor de verzending van pakjes aan gemobiliseerde militairen. Dus een opdruk op de 'oorspronkelijke' zegel van 5.50f?

  

Oorspronkelijk? Als men de twee zegels naast elkaar legt zijn toch verschillen te zien. De zegel van 6Fr heeft een fijn raster voor de rode kleur terwijl die voor de tweede zegel, 3Fr, veel grover is.

  

En ook de kleur drukinkt is duidelijk anders. De ene helder rood en de tweede donker rood. Dat betekent naar mijn mening, dat de zegel met de opdruk 3Fr en de letter M gedrukt is op een opnieuw aangemaakte 'oorspronkelijke' zegel van 5.50f. Dus in feite geen opdruk maar een tweede drukgang in blauw.

     

En die mening wordt helemaal versterkt toen in 1946 drie nieuwe postpakketzegels verschenen, wederom met 'opdruk' van de nieuwe waarde op 5.50f. Maar nu waren de 'oorspronkelijke' zegels gedrukt in geheel andere kleuren: 8F (zonder de letter r) op 5.50f bruin, 10F op 5.50f blauw en 12F op 5.50f violet. Weet u het verhaal achter de wonderlijke productie van deze Belgische postpakketzegels?

Voor speciale momenten
(maart 2017)

Het nieuwste postzegelvel Voor speciale momenten bevat tien verschillende postzegels met de waardeaanduiding 1. Vier van de tien postzegels zijn vierkant. De andere zes zijn hartvormig. Op de postzegels is het beeld opgebouwd uit kleine illustraties van de hand van grafisch ontwerper Marenthe Otten. Centraal in elke postzegel staat een wens voor een speciaal moment in een kleurrijk geïllustreerd handschrift. De tien wensen zijn gefeliciteerd, liefs, veel geluk, sterkte, succes, hoera, fijne dag, proficiat, voor jou en beterschap. Elke wens wordt afgesloten door een emoticon: lees- en lettertekens die samen een gezichtje vormen. De open ruimtes op de postzegels zijn versierd met vrolijke illustraties, zoals de nerven van blaadjes, bloemetjes, boom- en bloemblaadjes, klavertjesvier, rondjes, halve maantjes en sterretjes in allerlei vormen en kleuren. Op elke postzegel staat ook een tweede emoticon, maar dan met gebruik van deze illustraties en de waardeaanduiding 1. Het postzegelvel Voor speciale momenten bevat verder zeven sluitzegels met daarin ook een getekend gezichtje. Vijf sluitzegels hebben de vorm van een hartje. Twee hebben de vorm van een vlindertje. Voor de typografie zijn twee lettertypes gebruikt: de Avenir Black (Adrian Frutiger, 1988) voor de waardeaanduiding 1, en de Uma Bold (Ariel Di Lision, 2012) voor de vermelding Nederland en 2017.
Marenthe Otten ontwierp eerder de postzegels 10 x Liefde en de Geboortepostzegels, beide uit 2015. Was het een uitgemaakte zaak dat zij ook het ontwerp voor de postzegels Voor speciale momenten zou maken? Marenthe: "Nee, zeker niet. Het was dan ook een grote verrassing toen PostNL mij voor deze postzegels benaderde. Het mocht iets speciaals worden. Ik kreeg alle vrijheid om met vormen te spelen en mijn eigen stijl erin te verwerken. Bij het ontwerpen heb ik met een lijst van vijftien wensen gewerkt. In overleg met PostNL is de keuze voor de definitieve tien gemaakt."

Spelen met mogelijkheden
PostNL geeft voor het eerst een postzegelvel voor speciale momenten uit. Marenthe: "Ik kon het dus niet vergelijken met eerdere ontwerpen. In het begin heb ik de opdracht een tijdje op me laten inwerken. Gewoon door in mijn hoofd te spelen met de mogelijkheden. Wel heb ik nog eens goed gekeken naar het ontwerp van de postzegels 10 x Liefde. Daar was iedereen enthousiast over. Niet dat dit nieuwe vel een vervolg erop is, want het mocht echt iets nieuws zijn. Vervolgens ben ik met potlood losse tekeningetjes gaan maken in een schetsboek. Gewoon om ideeën uit te proberen. Om een sfeer te creëren. Niet binnen de randen van een postzegel of van een postzegelvel, maar helemaal uit de vrije hand."

Technische specificaties

Zegelformaat	divers
Papier	zelfklevend met fosforopdruk
Gomming	zelfklevend
Druktechniek	offset
Oplage	138.000 velletjes
Drukkerij	Joh. Enschedé Security Print, Haarlem
Drukkleuren postzegel	geel, magenta, cyaan, zwart

Het Vrijheidsbeeld
(februari 2017)
Bron: Postzegelblog, www.postzegelblog.nl

Wilt u weer eens wat anders dan alleen vakjes vullen in een voordrukalbum? Probeer dan eens een zogenoemde 'thematische verzameling' te beginnen. Postzegels en stempelafdrukken lenen zich daar zeer goed voor en de thema's zijn vrijwel onuitputtelijk. Als voorbeeld een thematische verzameling over het Vrijheidsbeeld.

  

Alvorens een thematische verzameling te beginnen is het zinnig om te bezien of het thema te uitgebreid is of te beperkt.
Als men kiest voor 'tennis' dan is het einde vrijwel zoek omdat daarover zoveel postzegels en stempels bestaan. Maar beperkt men zich tot de 'tennisbal' dan is het erg moeilijk om hierover een verzameling samen te stellen. Verder is het goed om te weten of wel voldoende kennis over het thema wordt beschikt of dat informatie is te vinden. Internet biedt daartoe vele mogelijkheden.

  

Maar goed, ik heb gekozen voor het Vrijheidsbeeld. Het enorme beeld, met de voet meegerekend bijna 100 meter hoog, staat in de New York Bay in de Verenigde Staten. Het was een geschenk van de Franse regering ter ere van het eeuwfeest van de Onafhankelijkheidsverklaring. Het beeld werd ontworpen door Frédéric Bartholdi en zijn originele beeld uit 1870 staat in de Jardin de Luxembourg in Parijs. De moeder van Bartholdi zou model hebben gestaan

Het beeld in Parijs diende als model voor het beeld dat in New York werd opgericht. Vanwege de enorme afmetingen (43 meter hoog en 225 ton zwaar) werd de deskundigheid van Gustave Eiffel gebruikt om het beeld te bouwen. Het beeld werd in Frankrijk gemaakt en was in juli 1884 voltooid. Het bestond uit 350 stukken die in kratten werden vervoerd naar New York met het fregat Isère. Op 28 oktober 1886 was de opbouw van het beeld gereed en werd het ingehuldigd. Het is afgebeeld staande op de sokkel op een Franse maximumkaart.

Sinds de inhuldiging zijn enkele honderden postzegels uitgegeven door tientallen landen met een afbeelding of deel ervan met als thema het Vrijheidsbeeld.

  

Maar er bestaan ook vele stempels waarin het Vrijheidsbeeld is opgenomen. Oude stempels en nieuwe stempels, zoals laatst gebruikt tijdens de Wereld Postzegeltentoonstelling in New York.

  

Naast de traditionele gegomde postzegels kan men ook postzegels opnemen die zelfklevend zijn uitgevoerd, zoals hierboven is afgebeeld.

Of postzegels die op rollen zijn uitgegeven, al dan niet zelf klevend.

  

Een postzegel die op de gomzijde een afdruk vertoont van een 'natte' postzegel die bij de druk daarop terecht is gekomen, een zogenoemde 'Abklatsch', kan ook een extra dimensie geven aan de verzameling.

En ook postzegelboekjes kunnen worden opgenomen. In verzamelaars kringen worden al deze verschijningsvormen en stempelafdrukken 'filatelistische elementen' genoemd. Hoe meer verschillende elementen, hoe gevarieerder de verzameling wordt en leuker te beschrijven.

  

  

Oude postzegels, luchtpostzegels, gemeenschappelijke uitgiften, alles is bruikbaar.

Het zoeken naar postzegels met betrekking tot het thema kan men doen met de computer via internet, maar nog leuker en spannender is het om beurzen en tentoonstellingen te bezoeken om in de bakken met poststukken en albums met postzegels te snuffelen. Of ruilen tijdens een bijeenkomst van een postzegelvereniging. Een nieuwe vondst kan veel voldoening geven en de verzameling gestaag laten groeien. Een eindeloze bezigheid! Veel plezier met het opbouwen van een thematische verzameling.

Postzegeluitgifteprogramma België 2017
(februari 2017)
Bron: Postzegelblog, www.postzegelblog.nl

Hoop doet (jong) leven - Een zegel vol verwachting Uitgiftedatum: 30-01-2017
60 Flaterjaren - Guust Flater wordt 60 Uitgiftedatum: 30-01-2017
Bloeiend Bos - De hyacinten van het Hallerbos Uitgiftedatum: 06-03-2017
Gered uit de vlammen - Brandpreventie Uitgiftedatum: 06-03-2017

  

Verstoord klimaat - U kunt er wat aan doen! Uitgiftedatum: 06-03-2017
Eupen's schönste Plätze - (Promotie van de Filatelie) Uitgiftedatum: 12-06-2017
500 jaar Reformatie - Luther verandert de geschiedenis Uitgiftedatum: 12-06-2017
Winnend België - Medische doorbraken Uitgiftedatum: 12-06-2017
België kleurt geel - De 10 Belgische Tourwinnaars Uitgiftedatum: 12-06-2017
Het Belgisch Kasteel - De 'Europa' uitgifte Uitgiftedatum: 12-06-2017
De universiteit gisteren en vandaag - 200 jaar 'Universiteit Gent' & 'Université de Liège' Uitgiftedatum: 21-08-2017

Kinky & Cosy onder stroom - Jeugdfilatelie met NIX Uitgiftedatum: 21-08-17
Zeeleven in gevaar - Bedreigde zoogdieren uit de Noordzee Uitgiftedatum: 21-08-2017
Treindesign - Een evolutie van de trein in België Uitgiftedatum: 21-08-2017
De Groote Oorlog (deel 4) - De communicatie Uitgiftedatum: 23-10-2017
Op de Hoge Venen - 60 jaar uniek natuurreservaat Uitgiftedatum: 23-10-2017
De maskers uit Tervuren - Prachtstukken uit het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika Uitgiftedatum: 23-10-2017
Onder de kerstboom - Gezellige Nieuwjaarsuitgifte Uitgiftedatum: 23-10-2017

Automaatpostzegels met vlinder & tulp
(februari 2017)
Bron: Postzegelblog, www.postzegelblog.nl

In deze bijdrage schenk ik aandacht aan een echte PostNL-emissie met daarop afbeeldingen van een vlinder en een tulp. (automaatpostzegels emissiedatum 30 januari 2017)

Automaatpostzegels

  

Op de automaatpostzegel met de vlinder staan twee tekeningen van het heideblauwtje (Plebejus argus) in de vlucht afgebeeld. De ene tekening beeldt de vlinder van bovenaf gezien af, de andere vanaf de zijkant. Het heideblauwtje is een schaarse vlinder, die lokaal op de hogere zandgronden voorkomt in het noordoosten, midden en zuiden van ons land. Ook vliegt het in de duinstreek van Texel en Terschelling.
Van de tulp staan ook twee tekeningen op de automaatpostzegel. Een onderaanzicht van de oranje tulp (Tulipa Jannekes Orange) en bovenaanzicht van de tulp. Je ziet als het ware in de bloem. Tijdens de tiende Creiler Flora in 2008 is de speciaal voor Janneke Brinkman-Salentijn geteelde Tulipa Jannekes Orange gedoopt.

De tekeningen van beide zelfklevende postzegels met fosforopdruk zijn van Janneke Brinkman-Salentijn. Frank Janse van Frank Grafisch Ontwerp uit Gouda maakte het ontwerp van deze emissie.

Uitgifte aanleiding
De automaatpostzegels komen na een pauze van 17 jaar bij PostNL als een test-emissie weer in de verkoop. PostNL-marketingmanager Arjan Jochems: "Tijden veranderen. Onze klanten versturen nog steeds post, maar wel minder. De vraag is dan of de verkoop van postzegels in velletjes van tien stuks wel aansluit bij wat klanten willen, met name consumenten. Dat gaan we testen met de verkoop van deze postzegels per stuk over de toonbank op verkooppunten in de regio Amersfoort en via de zelfbedieningszuil in de winkel van Collect Club in Bussum.
Een tweede zuil zal op de Filateliebeurs in Hilversum geplaatst worden op 28 en 29 januari 2017. De testperiode duurt een jaar. De evaluatie zal uitwijzen of we er mee doorgaan. Als het succesvol blijkt te zijn, hebben we mooie plannen. Zo willen we regelmatig met nieuwe postzegels komen in ons standaardassortiment. Het is zelfs denkbaar dat op lange termijn ook onze bijzondere uitgiftes per stuk via deze zuilen te koop zijn."

Zelfbedieningszuilen

De uit Engeland afkomstige zelfbedieningszuil met PostNL-logo zal op de Filateliebeurs in Hilversum op 29 en 30 januari staan, echter niet met een weegschaal. Betaling van de automaatzegel vindt plaats met een betaalpas.

Deze zuilen werken met twee rollen postzegels:
1. 1500 postzegels met een vlinder met de vermelding Nederland 1, bedoeld voor post tot 20 gram met een bestemming binnen Nederland.
2. 250 postzegels met een tulp met de vermelding Internationaal 1, bedoeld voor post tot 20 gram met wereldwijde bestemmingen.

Niet met contant geld, maar met een betaalpas kan een automaatzegel betaald worden. Het astronomisch grote cijfer B5 GB15 C002-1840-019 verwijst naar de code van de zuil.

Manier van drukken

De automaatzegels zijn digitaal gedrukt met een diepdruk fosforlaag. De zwarte tekstkleur is bij het plaatsen van de rol in de zuil nog niet aanwezig.

Pas na betaling van de automaatzegel wordt de zwart gedrukte tekst (laag) in/door de zuil aangebracht. Nu is de postzegel voor frankeergebruik geschikt.

Ik kan me echter heel goed voorstellen dat de zuil om een of andere onbekende reden een postzegel niet van een zwarte tekst voorziet. Wie zal de gelukkige zijn dergelijke automaatzegel te ontvangen? Hopelijk meldt de persoon het aan michel(ad)postbeeld.nl.

Mooi Nederland 2017: Beek- en Rivierdalen Drentsche Aa
(januari 2017)

Mooi Nederland 2017: Drentsche Aa, staat in het teken van dit Nederlandse beekdal. Op de postzegels is een deel van de kronkelende loop van de Drentsche Aa weergegeven. Links van de getekende beekloop staat op iedere postzegel in bordeauxrood een detail van een topografische kaart van het beekdal, met de aanduiding Nederland 2017. Rechts van de getekende beekloop is een foto geplaatst van een markant monumentaal gebouw dat typerend is voor deze streek. Deze Saksische boerderij uit het esdorp Anderen is een rijksmonument. Op de foto staat ook de naam van de waterweg en van het gebouw: Drentsche Aa, Saksische boerderij. Met de serie Mooi Nederland laat PostNL sinds 2005 zien hoezeer het bedrijf geworteld is in de Nederlandse samenleving. De serie besteedt aandacht aan lokale geschiedenis, culturele rijkdom en landschappelijke schoonheid. Zo verschenen in de afgelopen jaren postzegels over vestingsteden, keramiek, streekdrachten, historische buitenplaatsen en vissersdorpen. In 2017 zijn de schijnwerpers gericht op Nederlandse beek- en rivierdalen.

Mooi Nederland 2017: Beek- en rivierdalen - Reest
Het postzegelvel Mooi Nederland 2017: Reest is gebaseerd op de bekende indeling en de perforatie van de serie Mooi Nederland. Op deze postzegels is een deel van de kronkelende loop van de Reest weergegeven. Links van de getekende rivierloop staat op iedere postzegel in oker een detail van een topografische kaart van het rivierdal, met de aanduiding Nederland 2017. Rechts van de getekende rivierloop is een foto geplaatst van een markant monumentaal gebouw dat typerend is voor deze streek: de Reestkerk in Oud-Avereest. Deze Reestkerk is een rijksmonument. Op de foto staat ook de naam van de waterweg en het gebouw: Reest, Kerk Oud-Avereest.

Mooi Nederland 2017: Beek- en rivierdalen - De Linge
Het postzegelvel Mooi Nederland 2017: Linge is gebaseerd op de bekende indeling en de perforatie van de serie Mooi Nederland. Op de postzegels is een deel van de kronkelende loop van de Linge weergegeven. Links van de getekende rivierloop staat op iedere postzegel in aquamarijn een detail van een topografische kaart van het rivierdal, met de aanduiding Nederland 2017. Rechts van de getekende rivierloop is een foto geplaatst van een markant monumentaal gebouw dat typerend is voor deze streek: Fort Asperen. Dit fort in de buurt van Leerdam is een rijksmonument. Op de foto staat ook de naam van de waterweg en het gebouw: Linge, Fort Asperen.

Technische specificaties

Zegelformaat	20,8 x 25.3 mm
Papier	normaal met fosforopdruk
Gomming	synthetisch
Druktechniek	offset
Oplage	48.000 velletjes
Drukkerij	Joh. Enschedé Security Print, Haarlem
Drukkleuren postzegel	geel, magenta, cyaan, zwart

NIEUWJAARSWENSEN
(januari 2017)

Het begon met postzegels waar je na wat krabwerk een spreuk op kon lezen. Niet lang daarna geurden de postzegels naar koffie of een roos als je er over heen wreef. Toen verschenen er postzegels met bergkristal en maansteen erin verwerkt. Geborduurde zegels, zegels van leer, gemaakt van kant en porselein. Recent verscheen er zelfs een glazen zegeltje, maar nu heeft Spanje weer iets geheel nieuws: koekjeszegels. Voor Kerstmis 2016 heeft de 300 jaar oude Correos de Espagna een "Goudstaaf" uitgegeven met daarin 12 koekjeszegels. De zegels zouden wel een beschermende verpakking hebben, maar hoe ze zich houden bij fanatiek stempelende of hongerige postbeambten???

Koninginnen van België (deel 3)
(januari 2017)
Bron: Postzegelblog, www.postzegelblog.nl

In deel 1 hebben we kunnen lezen over de perikelen om het monogram van Koningin Louise Marie, dat foutief was opgenomen op de postzegel van 40 centimes: ML. Het monogram werd op de postzegel gewijzigd door alleen de letter L onder de kroon als logo te vermelden. Maar het monogram van de Koningin dook wederom op, nu in 1988, 1989 en 1990!

Een blokje met een postzegel van 50F + 12F werd op 23 april 1988 uitgegeven ten behoeve van de promotie van de Filatelie. Op de postzegel is een roos, de Blanc soufre, ontleend aan een schilderij vervaardigd door Pierre-Joseph Redouté. Hij schilderde de bloemen in de tuin van het Kasteel van Malmaison. Dit kasteel, met de nog steeds bestaande Rozentuin, is te vinden in Rueuil-Malmaison in de regio Île-de-France, Frankrijk.

  

Ontwerpster mevrouw Anne Wisniewska-Velghe voegde op het blokje een portret toe van Koningin Louise Marie. Daarbij werd ook het monogram opgenomen: een kroon met daaronder de twee letters LM. Was de foutieve afbeelding ML op de postzegel van 40 centimes dan eigenlijk bedoeld als LM? Waarom dan bij de tweede druk alleen de letter L? En niet LM? Overigens voegde de ontwerpster ook haar initialen toe, twee in elkaar gevlochten letters V waarvan een kopstaand, zodat daarmee ook de letter W werd gevormd.

Op 15 april 1989 volgde het tweede blokje, nu met een waarde van 50F + 17F. Ook hier een afbeelding van een roos, de Aimé vibère. Ook hier was mevrouw Anne Wisniewska-Velghe de ontwerpster en ook hier werd een portret van Koningin Louise Marie afgebeeld. En wederom het monogram LM zoals het hoorde en haar initialen WV.

Het derde blokje verscheen op 3 februari 1990 met een waarde van 50F + 20F met een afbeelding op de postzegel van de roos Maria Léonida. Ontwerpster mevrouw Anne Wisniewska-Velghe gebruikte hier op het blokje het portret van Koningin Louise Marie dat ook was gebruikt voor de afelding op de postzegel van 40 centimes uit 1962. Het lijkt alsof de glimlach van de Koningin wat vriendelijker is dan op de postzegel van 40 centimes. Van genoegen dat het monogram nu eindelijk goed was? Of verbeeld ik me dat.

Het kleinste postzegeltje ter wereld
(januari 2017)
Bron: ZHPV-Mededelingenblad Ton van der Meij

Over de vraag welke zegel de kleinste van de wereld is kan worden gediscussieerd. Volgens mij komen er 2 zegels in aanmerking:
Zowel Mecklenburg Schwerin als Braunschweig (resp. Mi 1, 4/5 en 9), gaven zegels uit van het formaat van 1 x 1 cm, die als blok van 4 werden gedrukt en afzonderlijk (een kwart dus) konden worden gebruikt.

  

Als je vindt dat uitsluitend 'vrijstaande gedrukte' zegels in aanmerking komen, dan is de kleinste zegel die van het Departement Bolivia (Mi 1/3). Deze meet 1 x 1,2 cm

  

Verder nog een aardigheidje:
Een heel klein (nep) typetje Veth van 1,1 x 1,3 cm geplakt op een eveneens klein ansichtkaartje van 7 x 4,4 cm van de vroegere molen op het Oostplein in Rotterdam. Dit zal wel een grap(je) zijn.

  

100 Jarig Jubileum
(januari 2017)
Bron: Motor Filatelisten Nederland  www.mfnl.nl

Russische postzegel die op 27 september 2016 uitgegeven is ter gelegenheid van het 100 jaar bestaan van de wapenfabriek Degtyarev te Kovrov, een stad in de Russische oblast Vladimir, ongeveer 250 kilometer ten oosten van Moskou. Op de zegel rechts een sculptuur van de wapens die in de fabriek gemaakt worden en links de voorgevel van de oude fabriek.

De fabriek werd in 1916 door een Deens consortium opgericht als de Kovrov machinegeweer fabriek, met als directeur V.A. Federov (uitvinder van het machine geweer).
Na de tweede Wereldoorlog werden al, naar voorbeeld van de Duitse DKW, motorfietsen voor het leger gemaakt.

In 1949 stopten de Denen met de fabriek en Alexander Degtyarev (uitvinder van het antitank wapen), een goede ontwerper, zorgde ervoor dat de Russen de fabriek een doorstart lieten maken. De fabriek ontwikkelde zich tot maker van gebruiksartikelen. Naast de wapens maakten ze huishoudelijke voorwerpen als emmers, gieters, meubelen, naaimachines, enzovoorts. Er werden motoronderdelen gemaakt voor onder andere de Voshkod en de ISH, en in 1950 werd onder de eigen merknaam Kovrovec een succesvol motorfietsmodel van 175 cc ingevoerd. Inmiddels is de naam van de fabriek gewijzigd in Z.I.D. wat zoiets betekent als "Fabriek vernoemd naar Degtyarev", en maken ze in samenwerking met het Chinese motormerk Lifan vele modellen. In totaal hebben al meer dan 8 miljoen motorfietsen, bromfietsen en scooters de fabriekspoort verlaten. Enkele modellen zijn de kloon van de Lifan V-twin van 250 cc, de Dune terreinmotorfiets en de transporter van Mokiko.

Nederlandse Kippenrassen
(december 2016)

Op het postzegelvel Nederlandse kippenrassen staan tien van deze rassen afgebeeld: het Twents hoen, de Lakenvelder, het Hollands kuifhoen, de Kraaikop, de Nederlandse uilebaard, het Noord-Hollands hoen, de Hollandse kriel, het Fries hoen, de Barnevelder en de Welsumer. Op elke postzegel staat wisselend links en rechts de desbetreffende kip getekend, van kam tot poot, in een eivorm.
Elke kip is afgebeeld in een karakteristieke houding, met de kop gekeerd naar de kip op de postzegel ertegenover. De achtergrond bestaat uit een detailfoto van het verendek van de desbetreffende kip: de zogeheten kleurslag die bepalend is voor de classificatie van het kippenras. De kleurslag loopt van de postzegel door op de tab ernaast. Links en rechts van de eivorm is tegen een lichte achtergrond een foto afgebeeld van een veertje van het bijbehorende kippenras.
Op de velrand naast de postzegel staat de naam van het kippenras met een beschrijving van de kleur. Voor de typografie is gebruikgemaakt van de Rockwell (Monotype/Frank Hinman Pierpont, 1934), een heldere stevige letter die werd gekozen om in diapositief goed uit te komen tegen de vaak drukke achtergrond.

Over de ontwerper
De ontwerpers Ingmar en Carla Birza van Birza Design wonen op het platteland, in het dorpje Welsum, buiten Deventer. Sinds hun verhuizing naar Welsum houden zij kippen. Het allereerste ras waarvoor zij kozen was de Welsumer, een kip die nu rechtsonder staat afgebeeld op het postzegelvel Nederlandse kippenrassen.

Niet te romantisch
In eerste instantie onderzochten Ingmar en Carla in hoeverre zij in het ontwerp gebruik konden maken van historisch materiaal, bijvoorbeeld van oude prenten van kippenrassen. Ingmar: "Maar in de bibliotheek van Artis kwamen we erachter dat de kippen die nu rondlopen na een paar eeuwen van fokken nauwelijks meer lijken op hun voorgangers die op oude gravures staan. Er zijn wel recentere afbeeldingen bekend, bijvoorbeeld van Cornelis van Gink uit de eerste helft van de 20e eeuw. Maar die tekende overgeïdealiseerde plaatjes, veel te romantische tekeningen waarop geen veertje of stipje verkeerd staat. Dat vinden we niet interessant, want zo volmaakt zie je nergens. Daarom besloten we om zelf op basis van actuele foto's de verschillende kippenrassen te tekenen. Bijkomend voordeel is dat je precies de houding kunt kiezen die bij het ras en in het ontwerp past. Zonder dat je in herhalingen vervalt."

Autoriteit
Vanwege het bewerkelijke en arbeidsintensieve karakter van dit soort tekeningen maakte Birza Design eerst twee voorbeelden om aan PostNL voor te leggen. "PostNL was met de aanpak akkoord, maar wilde wel zeker zijn dat we geen vergissingen zouden maken. Voor de fotografie kozen we Jan Smit, een bekende fotograaf van boerderijdieren. Jan bracht ons vervolgens in contact met Ad Boks, een autoriteit op het gebied van standaardbeschrijvingen van kippenrassen, ras tekeningen en keuringen".

Variatie
In overleg met keurmeester Ad Boks werd een longlist gemaakt van een twintigtal kippenrassen. Die lijst werd later teruggebracht tot de tien die nu op de postzegels staan. "We wilden zo veel mogelijk variatie in uiterlijk, kleur en ras", zegt Carla. "Ook details waren van belang - denk aan de mooie kuif van het kuifhoen of de opvallende vormen van de Uilebaard. Een ander belangrijk criterium was uiteraard het Nederlandse karakter. Sommige rassen vielen af omdat daarin toch te veel invloeden van buiten zitten."

Koninginnen van België (deel 2)
(december 2016)
Bron: Postzegelblog, www.postzegelblog.nl

Nadat het raadsel over de twee verschillende monogrammen beschreven in deel 1 is opgelost, ben ik verder gegaan met de bestudering van de overige vier postzegels van de serie 'Koninginnen van België'. Het leek alsof er 'geheime tekens' op de zegels voorkwamen. Op de 40 centimes waren de letters C.L snel duidelijk: graveur Charles Leclercqz.

De postzegel van 1 franc + 50 centimes had als afbeelding Koningin Maria-Henrica. Marie Henriëtte Anne, hertogin van Brabant, Prinses van Belgi�, aartshertogin van Oostenrijk, werd de tweede Koningin der Belgen.

  

Het monogram was correct, bestaande uit twee letters die in elkaar gevlochten zijn: MH. Rechts onder zijn de letters dV te zien. Deze staan voor graveur Jean de Vos. Ook niet zo moeilijk.

  

Dan de postzegel van 2 franc + 1 franc met een afbeelding van Koningin Elisabeth. Het monogram heeft een vreemd gevormde letter E maar is duidelijk herkenbaar.

  

De initialen van de graveur komen ook hier in het zegelbeeld voor, HD van Henri Decuyper, net boven de letter B van Belgique. Maar dan aan de rechter zijde. Daar komt een letter A voor boven de letter Ë van België. Waar die letter voor staat heb ik nog niet achterhaald. Weet u het?

  

Ook het monogram van Koningin Astrid laat niets te raden over, duidelijk.

De letters dV rechts onder het zegelbeeld staan wederom voor de graveur, Jean de Vos. Maar de letters RM boven de laatste letter E van Belgique? Waar staan die voor?

  

Als laatste de postzegel van 8 franc + 2.50 franc met een afbeelding van Koningin Fabiola. Het monogram heeft een open letter F, heel duidelijk.

  

De naam van de graveur is met de letters J.D. aangegeven: Jean De Bast. Maar dan de krabbel die onder het cijfer 8 van de waarde aanduiding voorkomt. Wat stelt die voor? Het lijkt op 'Hoeng' of kan iemand hierin iets anders ontdekken? Dat een serie van zes (of vijf) postzegels zoveel vragen kan opleveren

Decemberzegels 2016
(december 2016)

Met de Decemberzegels 2016 maakt PostNL het voor iedereen mogelijk een kaart te sturen in de kerst- en nieuwjaars periode aan familie, vrienden en relaties tegen een voordelig tarief. Het speciale decembertarief van € 0,65 per postzegel is dit jaar geldig van 14 november 2016 tot en met 6 januari 2017. Bij aankoop van twee velletjes krijgt de klant een set krijtstiften cadeau. Met deze uitwisbare stiften kun je kerstdecoraties maken op ramen, glazen en uiteraard op krijtborden. Bij aankoop van drie velletjes Decemberzegels krijg je er drie verschillende sjablonen bij. Hierdoor is het nog makkelijker om mooie tekeningen te maken en de kerstsfeer in huis te brengen.

Een vel Decemberzegels 2016 bevat twee keer tien postzegels en de extra Decemberzegel. De tien illustraties op de postzegels hebben het karakter van een sfeervol miniverhaaltje. Elke illustratie refereert aan de feestelijke decembermaand: een slee vol cadeautjes, een schaats op het ijs, een kristallen sneeuwbol met sneeuwpop, eekhoorns die eikeltjes verzamelen, kerstkoekjes, een kerstboom in een bakfiets, glühwein met kerstballen, champagneglazen, een vrouw met ijsmuts en sjaal op een winteravond en een platenspeler met feestelijke kerstmuziek. De kleuren op elke postzegel zijn vol en warm met een verlooptint. De sfeer op de postzegels wordt versterkt met kristalvormen die steeds een andere functie hebben - van vuurwerk tot sneeuwvlokken, van champagnebelletjes tot zelfs de glanzende spiegeling op de kerstballen en het singletje op de draaitafel. Ook het kleurgebruik heeft zijn eigen logica. Zo zitten de eekhoorns in een groene omgeving, staat de schaats op blauw ijs en is de ophaalbrug tegen het avondrood afgebeeld. De extra Decemberzegel heeft een achtergrondkleur uit hetzelfde palet als de andere postzegels. Het beeld is een foto van vijf gespreide handen die samen een ster vormen. Dit beeld staat symbool voor saamhorigheid en het verbinden van mensen en past bij de gedachte om deze postzegel te gebruiken voor een kaart naar een bijzonder persoon. Voor de typografie werd gebruikgemaakt van de moderne, ronde, vriendelijke en bescheiden Brauer van Philippe Desarzens van Elektrokosmos uit 1999/2006, een doorontwikkeling van het gelijknamige lettertype van Pierre Miedinger uit 1974.

Velletje van 21 zegels met een extra zegel voor een speciaal iemand

Technische specificaties

Zegelformaat	25,3 x 20.8 mm
Papier	normaal met fosforopdruk
Gomming	synthetisch
Druktechniek	offset
Oplage PostNL	4.860.000 velletjes
Oplage Trekpleister	130.000 velletjes
Oplage Kruidvat	500.000 velletjes
Drukkerij	Joh. Ensched� Security Print, Haarlem
Drukkleuren postzegel	geel, magenta, cyaan, zwart