FILATELISTENVERENIGING "DE HELMVESTE HELMOND EN OMSTREKEN"

Artikelen uit onze vorige verenigingsbladen

Home
Doelstelling
Bestuur
Actueel
Jaaragenda
Rondzendingen
Nieuwtjes
Ruilbeurzen
Opleidingen
Nalatenschap
Pro-Phil
Archief 2012
Archief 2013
Archief 2014
Archief 2015
Archief 2016
Gezocht
Links
Lid worden
Activiteiten
Bijeenkomsten
Webmaster

Deze pagina bevat artikelen die in 2012 in ons verenigingsblad gepubliceerd werden. Overname in andere verenigingsbladen is vrij onder bronvermelding.

De twaalf filatelistische elementen

1. Frankeermachinestempels
(December 2012)

In de komende uitgiften van onze convocatie ga ik steeds een van de twaalf filatelistische elementen behandelen, dit keer de frankeermachinestempel.
Sinds 1920 is internationaal deze manier van frankeren toegestaan Sindsdien zijn er veel frankeermachinestempels door bedrijven en (semi) overheidsinstellingen in gebruik genomen.
Bedrijven krijgen vaak korting op de tarieven omdat de post in groten getale gaat. Verzamelaars verzamelen deze stempels, omdat de reclame wat het bedrijf maakt in het stempel thematisch past bij hun thema.
Hoe duidelijker het stempel is, hoe beter het is om er mee tentoon te stellen. Dat zelfde geldt ook voor hoe oud het stempel is. Een ouder stempel wordt sneller gewaardeerd door de jury dan een recent stempel.
Met de komst van de euro hebben diverse landen het ouderwetse rode stempel vervangen door het blauwe stempel. Duitsland is hier een voorbeeld van. Hier twee voorbeelden van frankeermachinestempels:

  

Bij iedere frankeermachine hoort een stempelbiljet. Normaal gesproken kun je hier niet aan komen. Maar er is een archief vrijgegeven. Een stempelbiljet is een kaart waarop alle gegevens van de frankeermachine staan. Daarbij wordt ook altijd opgeplakt de eerste afstempeling van de machine. Bij iedere volgende wijziging in het stempel, behoort de monteur de eerste afslag met de verandering weer op de kaart te plakken.
Hieronder toon ik een stempelbiljet:

Aantrekkelijke Decemberzegels 2012: Noorse truipatronen en -motieven
(December 2012)

Op 30 oktober reageerde ik bij het zien van drie Decemberzegels 1012 enthousiast met “Voor mij behoren deze Decemberzegels tot een van de best geslaagde Decemberzegel-series.” Deze stelling onderschrijf ik nog geheel, ook bij het zien van de resterende zeven postzegels. In dit artikel probeer ik mijn visie puntsgewijs te onderbouwen, zodat u wellicht ook meer oordeelkundig naar de 26e editie van de Decemberzegels kunt zien.
Onderstaande gestructureerde schikking van de postzegels (in een chaotische volgorde in het velletje opgenomen) vergemakkelijkt de inventarisatie. Er ontstaat nu logisch en onderling verband tussen de tien Decemberzegels van het (met zilver omkaderde) Decembervelletje.

Het complete vel

1   2

1) twee rendieren links en rechts kijkend,
2) twee rendieren elkaar aankijkend,

3   4

3) gevleugelde kerstengeltjes,
4) trompetterende kerstengeltjes,

5

5) drie kerst-/sneeuwmannen met vier kerstbomen,

6   7   8

6) vier gevarieerde kerstballen,
7) drie kerstkaarsen,
8) twee kerstbomen,

9   10

9) textuurdessinstroken met o.a. drie kerststerretjes,
10) textuurdessinstroken met o.a. vijf kerstboompjes.

Grote variatie en verscheidenheid aan afbeeldingen

Bovenstaande inventarisatie met vijf onderverdelingen is gebaseerd op overeenkomstige onderwerpen als hertjes en engeltjes (1, 2 en 3, 4), winterse kerstsfeer buiten (5), kerstsfeer binnenshuis (6, 7 en 8) en minder figuratieve textuurdessinstroken met kerstafbeeldingen (9 en 10).
Opvallend bij deze tien verschillende Decemberzegels dat acht postzegels herkenbare figuratieve afbeeldingen in combinatie met gevarieerd gekleurde en uitgevoerde dessinstroken bezitten (1 t/m 8). De resterende twee minder figuratieve postzegels (9 en 10) zijn van verschillend gekleurde en uitgevoerde dessinstroken voorzien.
Bekende kerstonderwerpen als kerstboom, kerstkaars, Kerstman, kerstengel, kerstster, kerstbal, rendier hebben op een zeer gevarieerde en geïntegreerde manier een plaatsje op deze Decemberzegels gekregen.

Frankering gecontroleerd, nieuwe sticker gesignaleerd
(December 2012)

In november 2012 ontving ik een 'port betaald'-zending van een postzegelveiling in het noorden van het land met de nieuwe PostNL sticker 'Frankering gecontroleerd'.

Deze nieuwe postale aanduiding bevat naast de opmerking 'Frankering gecontroleerd', een controlegetal, een optisch leesbare code en het embleem met de naam van het Nederlandse postbedrijf.
Het gaat niet zo goed met PostNL. Kennelijk wordt nu toch eindelijk wat beter gelet op de frankering van de poststukken.

Tegenvallers
PostNL heeft veel last van het teruglopende aantal verstuurde poststukken. Bij de presentaties van de resultaten over het derde kwartaal van 2012 vertelde PostNL, dat de markt voor geadresseerde post in dat kwartaal met ruim tien procent was gedaald. Er werd een verlies van 128 miljoen euro geleden. Dit verlies ontstond door een forse waardedaling van de aandelen TNT Express. Zonder de afschrijving op deze aandelen had het postbedrijf wel winst gemaakt. Het gaat vooral goed met de pakketdienst van PostNL.

Kwaliteit
De kwaliteit van de postbezorging staat ook onder druk. Een reorganisatie werd opgeschort, toen er grote achterstanden ontstonden. De post hoopte zich op. Post werd soms weken later pas bezorgd. Ook de vervanging van de traditionele postbode door de postbezorger leidt tot kwaliteitsverlies. In oktober 2012 gaf een medewerker van de postdienst in een consumentenprogramma op de zaterdagavond aan dat jaarlijks honderden postbezorgers wegens plichtsverzuim werden ontslagen.

ICONEN VAN DE POST
(December 2012)

Zomerzegels 2007

Zomerzegels 2007

Het strand, iedereen heeft er wel herinneringen aan. Die herinneringen worden weer levend met de zomerzegels van 2007 van TNT Post met als thema 'strandpret van toen'. De twee postzegelvellen met ieder drie zegels laten strandfoto's zien uit de eerste helft van de vorige eeuw tegen de achtergrond van het strand anno nu.

Zomerzegels 2007

"We hebben geprobeerd een tijdloos portret neer te zetten van de gewone mens die plezier heeft aan het strand; strandpret van toen is strandpret van alle tijden", aldus Piet Schreuders en Sonja van Hamel, de ontwerpers van de zomerzegels 2007.

Bomenzegels 2007

Bomenzegels 2007

Bomen spelen van oudsher een belangrijke rol in het leven van mensen. In 2007 is het 50 jaar geleden dat in Nederland het Landelijk Comité Boomplantdag werd opgericht. Dit gebeurde op initiatief van de Voedsel en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties. De dag wordt in 1980 omgedoopt tot de Stichting Nationale Boomfeestdag.
Ter gelegenheid van dit jubileum eert TNT Post de stichting met een serie van vier bijzondere postzegelvellen. Ieder postzegelvel, naar ontwerp van Marloes Bervoets, is gewijd aan twee boomsoorten, die elk één van de vier seizoenen vertegenwoordigen.


ICONEN VAN DE POST
(November 2012)

400 jaar Rembrandt

400 jaar Rembrandt 2006

TPG Post eert Rembrandt op 15 juli 2006, zijn vierhonderdste geboortedag, met de uitgifte van twee bijzondere postzegelvellen met de titels 'Rembrandt: zelfportret met Saskia' en 'Rembrandt 1606-1669'. Walter Nikkels tekent voor het ontwerp van de zegels. Hij kiest voor een bescheiden benadering met respect voor het werk van Rembrandt. Nikkels hanteert een beelduitsnede en zoomt in op de personages op de kunstwerken. Op deze manier ontstaan er vijf portretten waardoor de kijker de afgebeelde personen op een heel directe manier ontmoet, aldus Nikkels.

Bedreigde dieren

Bedreigde dieren 2006

TPG Post geeft in samenwerking met Diergaarde Blijdorp in 2006 op Werelddierendag een speciaal postzegelvel uit genaamd 'Bedreigde dieren'. Ontwerpbureau Thonik, verantwoordelijk voor het ontwerp van het postzegelvel, plaatst op elke zegel zogenoemde isogrammen. Wanneer men het bijgeleverde transparante filmpje over de zegel plaatst, worden er allerlei wetenswaardigheden over de afgebeelde bedreigde dieren zichtbaar.

Tien voor Nederland   Tien voor Nederland
Tien voor Nederland   Tien voor Nederland
Tien voor Nederland   Tien voor Nederland

Tien voor Nederland 2006

Sommige zaken zijn niet weg te denken uit Nederland. Neem de tulp, de Unox-rookworst, de Bugaboo-kinderwagen en de eigentijdse bakfiets. In de serie postzegels 'Tien voor Nederland' uit 2006 staan deze iconen en andere typisch Nederlandse gebruiksvoorwerpen centraal.
Naast het door reclame- en ontwerpbureau ..., staat vormgegeven postzegelvel 'Tien voor Nederland' verschijnen er ook Priority-postzegels voor bestemmingen binnen en buiten Europa (2007).

Pakketzegels

Pakketzegels 2006

De pakketzegels uit 2006 hebben als basis een doorlopende repeterende afbeelding van een postpakket. De grootte van de afbeeldingen, lees de pakketten, neemt toe met de waarde van de zegels.

Naamswijziging TPG – TNT

Naamswijziging TPG – TNT 2006

Ter gelegenheid van de naamswijziging van TPG Post in TNT Post brengt TPG Post in 2006 een speciale postzegel uit. Het ontwerpbureau Dietwee nam voor deze zegel de kroon en de kleurverandering van het logo als uitgangspunt. Zo zien we op het ontwerp zowel het oude als het nieuwe logo afgebeeld, waarbij het rood, wit en blauw van TPG Post geleidelijk overgaat in het oranje, zilver en zwart van TNT Post.

Naamswijziging TPG – TNT

ICONEN VAN DE POST
(Oktober 2012)

Carel Fabritius   Carel Fabritius

Carel Fabritius 2004

In 2004 is het 350 jaar geleden dat een veelbelovende leerling van Rembrandt, Carel Fabritius bij de ontploffing van een kruidopslagplaats in Delft om het leven komt. Bij deze ontploffing gaat ook een onbekend aantal van zijn werken verloren. Om Carel Fabritius te eren geeft TPG Post een postzegelvelletje uit met tien van de dertien schilderijen die van Fabritius bekend zijn. Het Haagse bureau LUST ontwerpt de postzegel waarbij de transformatie wordt gevisualiseerd die het werk van Fabritius ondergaat, van het donkere palet van Rembrandt naar het koele, meer levendige palet van Vermeer.

Tien voor de liefde

Tien voor de liefde 2005

In 2005 ontwerpt Giellijn Escher het postzegelvel 'Tien voor de liefde'. Escher heeft het klassieke symbool voor de liefde gebruikt: het rode hart. Hij kiest voor twee harten, omdat één hart naar zijn mening te eenzijdig is en teveel aan een onbeantwoorde liefde refereert. "Bij oprechte liefde is immers altijd sprake van twee harten!", aldus Escher. De twee harten liggen op hun kant en vormen zo ook twee paar zoenende lippen.

Nijntje   Nijntje met Snuffie

Kinderpostzegels 2005

De kinderpostzegels van 2005 zijn voorzien van tekeningen met Dick Bruna's wereldberoemde konijn Nijntje. Met het thema 'Veilig en wel' wil Stichting kinderpostzegels duidelijk maken dat een veilige leefomgeving niet voor elk kind vanzelfsprekend is.
Bruna heeft het thema vormgegeven door Nijntje te plaatsen in situaties waarin zij zich veilig voelt: zoals met haar hond Snuffie, met haar vriendin Nina en te midden van haar klasgenoten.

Velletje met tekening van Karel Appel

Weken van de kaart 2006

Vlak voor zijn overlijden op 3 mei 2006 tekent kunstenaar Karel Appel zijn laatste werk voor de zegel ter gelegenheid van de weken van de kaart. De krijttekening van Appel beeld een fantasiewezen uit in een stijl die hij tijdens de Cobra-jaren (1948-1951) ontwikkelt. In deze tijd laat Appel zich inspireren door kindertekeningen.
In zijn ontwerp voor het postzegelvel geeft ontwerper Julius Vermeulen alle ruimte aan de zegels van Appel die Vermeulen samenbrengt met een korte beschrijving van Appels artistieke leven.

De tekening van Karel Appel

Mysterieuze straat: het antwoord
(Oktober 2012 Yvonne Kruse )

Frankering De vijf boeken

De Historische Vereniging Nieuwerkerk laat weten: “Blokje was inderdaad van 5 huizen en de naam was ‘volksmond’. Het blokje komt m.i. al voor een kaart van 1807, achteraan de ’schaarweg’ en pal onder de naam Kortenoord als een onooglijk en smal blokje, haast in de weg en dat laatste werd erger bij verhoging van dijk en oprit. Dat ik geen foto weet is denk ik, omdat je die vanaf de weg niet eens kon maken. Of er van de achterkant iets in een familie zou zijn weet ook ik niet…Hoewel ik dat van de vijf boeken van Mozes ook prachtig vind sluit ik niet uit dat het gaat om vijf beuken die er ooit ook kunnen hebben gestaan. Boeken voor beuken was ook volksmond, bv in ‘Van de eiken zult gij wijken, maar de boeken zult gij zoeken’ als tip bij onweer.
In het blokje zat op het laatst een simpele textielhandelaar Seip Markus met volgens de volksmond de gewoonte om verkochte dekens bij de huisvrouwen gelijk uit te proberen, etc. In elk geval was de allure van dit blokje rond 1960 niet zodanig, dat iemand zich er de naam van een straat of tandartsenpraktijk bij voor kon stellen, maar de historie is milder.

ICONEN VAN DE POST
(September 2012)

250 jaar Douwe Egberts 2003   250 jaar Douwe Egberts 2003

250 jaar Douwe Egberts 2003

Ter gelegenheid van het 250-jarig jubileum van Douwe Egberts verschijnen in 2003 twee verschillende geurzegels in een velletje van tien exemplaren. Als je over de postzegel wrijft, komt de geur van koffie je tegemoet.
Ontwerper Anthon Beeke heeft zich laten inspireren door de archetypes van koffie en Douwe Egberts. In zijn ontwerp brengt hij op subtiele wijze een rood patroon van koffiebonen, de huisstijlelementen van Douwe Egberts en het Nederlandse icoon voor gezelligheid, het kopje koffie, samen.

Geboortezegel Amalia 2003

Geboortezegel Amalia 2003

De postzegel 'Prinses Catharina-Amalia' is in 2003 uitgegeven ter gelegenheid van de geboorte van de eerste dochter van prins Willem-Alexander en prinses Máxima. De geboortezegel is de tweede zegel uit een reeks van drie zegels met als titel 'De Koninklijke Familie'. Deze reeks is vormgegeven door het ontwerpbureau Joseph Plateau.

Oude kunst 2004

Oude kunst 2004

Op de prioriteitpostzegels uit 2004 staan fragmenten van schilderijen van Hollandse meesters. Ontwerper Melle Hammer zocht bij zijn keuze van de schilderwerken naar een link tussen het verzenden van post en oude kunst. Op de zegel van 61 eurocent is een detail te zien van de 'Brieflezende vrouw' met dienstbode van Gabriël Metsu. De postzegel van 77 eurocent toont een detail van 'De liefdesbrief' van Johannes Vermeer.

Mysterieuze straat: wie heeft het antwoord?
(September 2012 Yvonne Kruse )

Aangezien ik een zware boekenverslaving heb, verzamel ik allerlei filatelistisch materiaal, dat in de verste verte ook maar enigszins naar literatuur ruikt. Zo stuitte ik op bijgaande frankering. U leest het goed, De Vijf Boeken is de naam van een straat in Nieuwerkerk aan den IJssel. De aldaar gevestigde tandartsenpraktijk, een garagebedrijf en een pizzatent, ze dragen allemaal de naam De Vijf Boeken. Kortom, deze naam is een begrip in deze plaats. De omliggende straten vertonen echter geen literaire trekjes, dus mijn nieuwsgierigheid was gewekt.

Frankering De vijf boeken

Ik riep de hulp in van de gemeente Zuidplas, waar de heer Erik Kooistra zich zeer enthousiast bereid toonde om de zaak uit te zoeken. Ik deelde zijn mening dat met De Vijf Boeken waarschijnlijk de eerste vijf Bijbelboeken van het Oude Testament worden bedoeld.

Zegels van drie van De vijf boeken   Zegels van drie van De vijf boeken   Zegels van drie van De vijf boeken

Navraag leverde niets op, dus werd het probleem doorgespeeld naar het archief. Daar bleek dat de naam in 1976 door de gemeenteraad van Nieuwerkerk werd vastgesteld. Echter, archiefstukken ouder dan tien jaar liggen in het archief van Gouda, waar het onderzoek werd voortgezet. Uiteindelijk bleek uit een besluit van de gemeente Nieuwerkerk aan den IJssel d.d. 14 december 1976, dat de nieuw aan te leggen weg de naam “De Vijf Boeken” zou krijgen, en ik citeer: “als herinnering aan de ter plaatse afgebroken woningen”.

Wie o wie?
Nu resten mij de volgende vragen:
* Heette één of meerdere van deze huizen De Vijf Boeken en zo ja, waarom?
* Of heeft het niets te maken met de naamgeving van een huis en ligt de reden elders op deze plek?

Antwoorden in het volgende nummer van de convocatie en op de website.

FILATELISTISCHE WEETJES
(September 2012)

De kleinste postzegel
De kleinste postzegel dat is volgens deze Guinness een oudje van de provincie Bolivar in Columbia (Z. Amerika). Uitgebracht in 1863-64, zegelbeeldformaat 8 x 9,5 mm.

Postzegels met hoge en lage waardes
Postzegels met de hoogste nominale waarde: kampioen was lange tijd de Duitse 50 miljard mark zegel uit inflatietijd 1923. Echter in 1946 brak in Hongarije een nog grotere inflatie uit resulterend in een postzegel met waarde 5 millió adópengo, oftewel 5 miljoen miljard (5000 000 000 000 000) pengo. Zie afbeeldingen. De hoogste ‘echte’ uitgiftewaardes (dus eigenlijk de goudwaardes) zijn te vinden op zekere postzegels van toenmalige Engelse koloniën. Bijvoorbeeld uitgaven 1925 van 75 £ en 100 £ door East Africa (Kenya, Uganda, Tanganyika) en de uitgaves 1910, 1912, 1923 van 500 $ (= 58,33 Engelse ponden) door Straits Settlements (Malacca). Eigenlijk waren deze hoge waarden belastingzegels, de zegelopschriften luidden "Postage and Revenue".
Maar ja, als je als Engelse Koloniën verzamelaar gaatjes in je voordrukalbum moet vullen.....

De postzegel met de laagste uitgiftewaarde ooit was de 1/10 cent Frans Indochina 1922-39, dat kwam overeen met 0,01 Engelse penny. Andere extreem lage uitgiftewaardes waren ½ milesima Porto Rico 1881-98 (0,025 Engelse penny), een even goedkope van Cuba 1888-94, en de ½ centime opdrukzegel Frankrijk 1919-22 (0,05 Engelse penny), zie afbeelding.

Lage uitgiftewaardes

De zeldzaamste postzegel
Je zou denken dat de zeldzaamste postzegel er een is waarvan er nog maar eentje bestaat. Wel, nog zeldzamer is de zegel waarvan nog maar een halve bestaat. Daar zijn er twee van. De ene is de helft van een ongetande 4 ct. postzegel British Guyana (buurland van Suriname) uit 1866. Deze halve en bovendien ongetande zegel moest dienst doen als 2 ct. zegel voor frankering van lokale post. De getande versie is niet zo zeldzaam. Dan heb je nog de zemstvo zegel van 1869 van het Russische district Kotelnich. Deze Kotelnich zegels hadden twee helften, eentje voor de brief en de andere helft voor het postkantoor.
Van de bewuste 3 kopek zegel, zwart op geel papier, bestaat alleen nog het verkoopbewijs gedeelte.

Eerste verzamelaars
De eerste zegelverzamelaar was ene heer John Bourke, Receiver-General of Stamp Duties in Ierland. Zijn album fiscale zegels uit 1774 schijnt nog te bestaan. De eerste postzegelverzamelaar was ene Dr J.E.Gray van het British Museum in Londen die er in 1840 mee begon, direct na het uitkomen van ’s werelds eerste postzegel, de Penny Black.

Dr J.E.Gray

Het eerste postzegelvel
Het eerste velletje kwam uit in Luxemburg in januari 1923, als souvenir voor de geboorte van prinses Elisabeth.

Het eerste postzegelvel

De postzegel zonder toeslag was de 10 fr. in zwart, terwijl de enige maanden later uitkomende reguliere 10 fr zegel andere kleur en tanding kreeg. Het volgende Luxemburgse velletje kwam pas in 1937 uit maar intussen hadden de postdiensten van vele landen het velletjes idee opgepikt. De verzamelaar was er goed voor, en is dat nog steeds.

125 jaar Carré
(September 2012)

125 jaar Carré

Het postzegelvel 125 jaar Carré besteedt aandacht aan het jubileum van het Koninklijk Theater Carré dat op 3 december 1887 zijn deuren opende. Dat gebeurde met een ‘Groote Parade Gala Openingsvoorstelling in de Hoogere Rijkunst, Paardendressuur en Gymnastiek’, onder leiding van oprichter en circusdirecteur Oscar Carré. Op het postzegelvel staan op acht van de tien postzegels de belangrijkste vormen van voorstellingen afgebeeld die kenmerkend zijn voor het brede pallet aan voorstellingen in Koninklijk Theater Carré: van circus, revues en variété tot musicals, opera, ballet en cabaret. Op de twee andere postzegels zijn illustraties te zien van het markante exterieur en interieur van het gebouw aan de Amstel. Het postzegelvel wordt uitgegeven op 10 september 2012.
Het postzegelvel 125 jaar Carré bestaat uit tien verschillende postzegels voor bestemmingen in Nederland met de aanduiding 1.
Elke postzegel bevat een illustratie in silhouetvorm van de verschillende vormen van entertainment waarmee het Koninklijk Theater Carré zich de afgelopen 125 jaar heeft onderscheiden.
Van boven naar onderen en van links naar rechts zijn op de postzegels illustraties te zien van de façade van het gebouw, van Toon Hermans als conferencier in zijn onemanshow (cabaret), de circuspaarden van Oscar Carré (hogeschooldressuur twee dansers (modern ballet), een zanger met gitaar (populaire muziek), twee dansende katten uit Cats (musical), een koorddanser op een fietswiel (variété), een ballerina op spitzen (klassiek ballet), twee olifanten (circus) en twee kroonluchters als symbool van het markante interieur.
De silhouetten worden ondersteund door ronde vormen die per postzegel een wisselende functie hebben. In veel postzegels is het logo van Carré als subtiel detail verwerkt, onder meer als pochet in het borstzakje van Toon Hermans, het kroontje van de ballerina en de schittering op de spaken in het fietswiel van de koorddanser.
Op de velrand staat bij elke postzegel een korte tekst als toelichting op de afgebeelde vorm van entertainment. Voor deze tekstjes is het Oscar Carré Font van Paul van der Laan gebruikt. Voor het cijfer 1 en de bestemming NEDERLAND 2012 is dat de Univers. Op elke postzegel staat het jubileum vermeld: 125 JAAR CARRÉ.

Carré velletje

Technische gegevens Zegelformaat : 36 x 25 mm
Tanding : 14 ½ : 14 ½
Papier : normaal met fosforopdruk
Gomming : synthetisch
Druktechniek : offset
Oplaag : 250.000 velletjes
Drukkerij : Joh. Enschedé Security Print, Haarlem

ICONEN VAN DE POST
(Augustus 2012)

Doe maar  2000

Doe maar 2000

Om de comeback van de Nederlandse popgroep doe maar te vieren, brengt PTT Post in 2000 de verrassingszegels 'Doe Maar vijf' uit. Ontwerpster Greet Egbers maakt de ontwerpen voor twee zegels. De ene zegel is gebaseerd op de neongekleurde hoes van het album 'Skunk' uit begin jaren tachtig. De frankeerwaarde is opgebouwd uit zwarte lp's. Het ontwerp van de tweede zegel is in De Stijl van het doe maar van het jaar 2000. Als uitgangspunt zijn de kleuren van de nieuwe cd 'Klaar' genomen. De frankeerwaarde van deze zegel is opgebouwd uit zilverkleurige cd's.

Tussen twee culturen 2001   Tussen twee culturen 2001

Tussen twee culturen 2001

Naar aanleiding van het boekenweekthema 2001 'Het land van herkomst: schrijven tussen twee culturen' ontwerpt Irma Boom het postzegelvel 'Tussen twee culturen'. Op het vel staan tien zegels, vijf met literaire citaten van E. du Perron, Hafid Bouazza, Adriaan van Dis, Kader Abdolah en Ellen Ombre. De andere vijf zegels laten foto's zien van Os van Ulay, Ed van der Elsken, Anton Corbijn, Céline van Balen en Cas Oorthuys. Zowel bij woord als bij beeld ligt het accent op het multiculturele aspect.

Bijplakzegels 2002

Bijplakzegels 2002

In 2002 brengt PTT Post drie bijplakzegels uit met de waarde van twee, tien en twaalf eurocent. De zegels zijn naar ontwerp van Walter Nikkels. Elk ontwerp is opgebouwd uit cijfers en letters en heeft een eigen kleur meegekregen. Deze nieuwe cijferzegels volgen de zogenaamde 'kwartjeszegels' op uit de tijd van de gulden. In 2005 wordt de serie aangevuld met de zegels van 3 en 5 cent.

Koninklijk huwelijk 2002

Koninklijk huwelijk 2002

Op 10 januari 2002 geeft PTT Post een speciaal postzegelvel uit ter ere van het koninklijk huwelijk van kroonprins Willem Alexander en prinses Máxima.
Het ontwerp van de zegels van ontwerpbureau Mevis & Van Deursen is gebaseerd op een tweetal foto's van Bart Marijnen. De kleurbanen in het ontwerp vormen de Nederlandse driekleur inclusief oranje wimpel. De cijfers 2-2-2 verwijzen naar de huwelijksdatum van 2 februari 2002.

Rode kruiszegels 2002

Rode kruiszegels 2002

In overleg met het Rode Kruis is als thema voor deze emissie de 'Bloesemtocht' gekozen. De Bloesemtocht is een eendaagse wandeltocht langs de Linge, die in 2002 voor de tiende maal wordt gehouden. Het Rode Kruis organiseert deze tocht in samenwerking met de ANWB en de KNBLO. In het ontwerp van het ontwerpbureau 75B staan rode kruizen en gestileerde voorjaars-bloesems centraal tegen een groen voorjaarslandschap met een heldere lucht. De bloemen en kruisen suggereren de wandelaars die door een subtiel perspectief in het zegelontwerp de wandeltocht verbeelden.

UITDAGING VOOR MOTIEFVERZAMELAARS, DE CURSUS BBM.
(Augustus 2012)

Zou het geen goed idee zijn om eens een deel van uw verzameling wat uit te diepen en er een klein vertoonbaar “werkstuk” van te maken? Dat is een UITDAGING voor uzelf en een STIMULANS voor andere leden van uw vereniging. Daarbij wil de KNBF u graag begeleiden! Omdat deze cursus in de eerste plaats gericht is op INDIVIDUELE MOTIEF verzamelaars noemen we hem BBM, ter onderscheiding van de al vele jaren bestaande BBF, die gericht is op GROEPEN en bij diverse verenigingen gewoon blijft bestaan. De letters BBM zouden officieel Begeleiding Bij Motief verzamelen kunnen betekenen, maar voorlopig hebben ze geen dieper gaande bedoeling dan Beter Bekijken (van het) Motief.
U bezit al veel zegels en veel kennis van uw onderwerp. Met de BBM wordt een deel van uw collectie toegankelijk gemaakt. De BBM probeert u met dat laatste te helpen. Wat is in grote lijnen de bedoeling?
Neem een klein deel (selectie) uit de motiefverzameling.
Maak hierbij een eigen verhaal.
Zet de tekst samen met zegels en andere op hetzelfde motief betrekking hebbende filatelistische elementen zoals stempels, frankeermachinestempels, postwaardestukken e.d. op 12 (of 15) bladen van A4 formaat.
Toon dit op een verenigingsavond.

Hoe werkt de BBM?

STAPSGEWIJS, waarbij het tempo wordt bepaald door de deelnemer zelf. Die kan de cursus afmaken in enkele weken, maar mag het werk ook uitsmeren over een paar jaren.

Stap 1. Deelnemer legt contact met CFV. Deelnemer heeft zelf al idee of heeft vragen.
Stap 2. CFV geeft advies en/of suggesties en denkt mee (bijvoorbeeld over titel, selectie, teksten, materiaal en bladindeling).
Stap 3. Deelnemer gaat aan de slag en zoekt aanvullend materiaal. Deelnemer loopt tegen problemen op, heeft aanvullende vragen of heeft een stukje klaar: terug naar stap 2.
Stap 4. Resultaat kan worden getoond binnen eigen vereniging. Vervolgstappen KUNNEN zijn het meedoen aan tentoonstellingen.

Wie of wat is de CFV? De CFV is Sjoerd Bangma, de Commissaris Filatelistische Vorming in het bestuur van de KNBF. U kunt hem bereiken via sbangma@knbf.nl . Desgewenst kan het contact ook per post: Boomgaarddreef 5, 3243 AC Stad aan´t Haringvliet.

BBM, iets voor u? Half september 2012 gaan we van start. Ieder die contact legt krijgt per ommegaande suggesties voor een mogelijke aanpak.

ICONEN VAN DE POST
(Juni 2012)

Verrassingszegel 1997

Verrassingszegel 1997

Om het versturen van een kaartje of een brief met Valentijnsdag nog persoonlijker te maken, brengt PTT Post in 1997 een zeer speciale verrassingszegel uit. Deze zegel, naar een ontwerp van het bureau Studio Boot, heeft voor het eerst in de hele wereld een kraslaag. Wanneer je deze hartvormige kraslaag wegkrast, verschijnen er teksten als "ik denk aan je", "tot gauw" en "schrijf me". De verrassingszegel is op velletjes van tien stuks uitgebracht, waarop elke zegel een andere tekst heeft.

Jongerenzegels 1997

Jongerenzegels 1997

In 1997 ontwerpt het bureau DEPT twee postzegels met grafische voor-stellingen van jongerentrends. Beide zegels tonen hoe jongeren met elkaar communiceren wat hen interesseert Op de ene zegel staat het onderwerp merken en logo's centraal. Op de andere zegel zien we een verbeelding van de 'elektronische snelweg' waarover "Nederland 80" raast. De vierkante, blauwe letters refereren aan de snelle multimediawereld, computerspelletjes en internet.

Splitsing kpn-zegel 1998

Splitsing kpn-zegel 1998

Per 1 januari 1998 wordt KPN gesplitst in twee zelfstandige ondernemingen: een postbedrijf (TNT Post Groep) en een telecommunicatiebedrijf (KPN NV). Ter gelegenheid van deze splitsing ontwerpen Haico Beukers en Marga Scholma van het bureau Beukers Scholma een postzegelvel. Voor dit postzegelvel maken zij gebruik van het feit dat zegels aan elkaar vastzitten. In het ontwerp spelen zij met de perforatie: door het scheuren van de twee zegels, een TNT Post Groep-zegel en een KPN NV-zegel, komt de splitsing letterlijk tot stand.

Decemberzegels 1998   Decemberzegels 1998   Decemberzegels 1998

Decemberzegels 1998

Voor de decemberzegels van 1998 heeft ontwerper Henri Lucas een lijst opgesteld van vormen die hem aan de maand december doen denken gecombineerd met de elementen bol, huis en dennenboom. Wanneer dit een zegel met een dubbele set aan elementen opleverde heeft hij hier een hartvorm bij getekend. Op deze manier ontstaat er een beeldverhaal waarin de betekenis van de vormen gaat variëren

Kinderpostzegels 1999   Kinderpostzegels 1999   Kinderpostzegels 1999

Kinderpostzegels 1999

In 1999 wijdt de Stichting kinderpostzegels haar jaarlijkse uitgave aan enkele van de meest geliefde kinderboekenfiguren van Annie M.G. Schmidt: Jip en Janneke, Pluk van de Petteflet en Otje. Fiep Westendorps bekende illustraties sieren de zegels. Zo zien we een illustratie van Jip en Janneke uit een verhaal dat gaat over het verzenden van een brief. Ze moeten tien postzegels kopen en er één op de kaart plakken voor oom Karel. Doordat de zegel er scheef op komt, besluiten ze een tweede te plakken. Uiteindelijk komen ze slechts met vier postzegels thuis.

Tien voor uw brieven 1999

Tien voor uw brieven 1999

Voor elke feestelijke gelegenheid zijn er wel passende postzegels te vinden, zoals de huwelijkszegel en de geboortezegel. De in 1999 uitgegeven 'Tien voor uw brieven'-zegels zijn bedoeld voor consumenten die brieven met een formeel karakter willen versturen. Het ontwerp van vormgever René Knip simuleert een beeldscherm waar ter contrast het met de hand geschreven "cent" en "Nederland" overheen is geplaatst.

Verrassingszegel 1999

Verrassingszegel 1999

Experimental Jetset maakt in 1999 de ontwerpen voor twee verrassingszegels (beide: 80 cent). Een zin die van de ene op de andere postzegel doorloopt, verbindt de twee zegels: "I love stamps, stamps love me". Een verrassend effect ontstaat door het hologram dat een zogenaamd 'flipeffect' heeft. Bij een bepaalde lichtval vallen sommige hartjes op het hologram weg om plaats te maken voor letters. De letters vormen samen met de overgebleven hartjes het woord "love".

Postset Efteling, 60 jaar sprookjes
(Juni 2012)

60 jaar de Efteling

De Efteling begon in 1952 als een Sprookjesbos met tien Sprookjes. Nu, zestig jaar later, is het uitgegroeid tot het derde attractiepark van Europa. Nieuw dit jaar is de watershow Aquanura, de grootste fonteinshow van Europa met elementen als water, vuur, muziek en licht. Toch blijft de Efteling vooral ook de ‘Hoeder van het sprookje’. Op deze magische postset staan de sprookjesfiguren centraal.
De Efteling werd op 31 mei 1952 officieel geopend. Met name Pieck zorgde voor de feeërieke sfeer die de Efteling kenmerkt. Deze wordt tot op de dag van vandaag gekoesterd en bewaakt. In de decennia die volgden, groeide ‘de Efteling’ uit tot ‘de Wereld van de Efteling’.

Persoonlijk postzegel vel

De sprookjesachtige wereld van de Efteling is niet alleen terug te vinden in het attractiepark maar komt ook tot uiting in de bijeenkomsten en evenementen voor de zakelijke markt. Bovendien produceert de Efteling eigen televisieseries en –program-ma’s zoals Sprookjesboom, Sprookjes en TiTaTovenaar.

Tandjes en randjes
(Juni 2012)

De Republiek Guinee gaf in 2008 een velletje uit waarvan de raamtanding aan de onderzijde is voorzien van een wybertje

Wybertje

De mooiste of meest bijzondere vorm van de “veiligheids” perforatie vind je terug bij Portugal. Sinds 2007 past dit land in de horizontale of verticale tanding een perforatie toe in de vorm van een Grieks kruis. Afgebeeld zijn postzegels uit twee series uit 2007 en 2008.

Portugal   Portugal

Zelfklevende postzegels

De andere ontwikkeling is het verdwijnen van de “klassieke” tanding als gevolg van het gebruik van zelfklevende postzegels. Maar hiervoor komen wel bijzondere randen voor in de plaats.

gestanste tanding   gestanste tanding

Door slitten (dit is het halfdiep-stansen) of stansen wordt de zelfklevende toplaag van een vel postzegels tot halverwege de rugdrager doorsneden. Men zou hier dus kunnen spreken van slitranden of stansranden. Hoewel dit procedé totaal afwijkt van perforeren “spreekt” de NVPH catalogus bij dit soort postzegels over “gestanste tanding”.

gestanste tanding   gestanste tanding

Van enig onderscheid met betrekking tot de vorm van de rand is in de catalogus geen sprake. Toch kan deze tanding zeer divers zijn. Zaagvormig, slangvormig, recht of een combinatie daarvan. Ook kan hij bedrieglijk veel op echte tanding lijken.


ICONEN VAN DE POST
(Mei 2012)

Natuur en milieu 1993

Natuur en milieu 1993

Dit heeft zijn weerslag op de leefomstandigheden van de dagvlinders. Sinds 1983 werkt de Vlinderstichting als landelijke natuurbeschermingsorganisatie aan het behoud en herstel van de vlinderfauna in Nederland.
Voor de serie 'Natuur en milieu' ontwerpt Irma Boom drie postzegels waarop vlinders staan weergegeven die zijn uitgestorven, die met uitsterven bedreigd worden en vlinders die nog overal waarneembaar zijn.

Decemberzegels 1994   Decemberzegels 1994

Decemberzegels 1994

De decemberzegels van 1994 bestaan uit twee verschillende symbolische voorstellingen en hebben een vierkant formaat. Op de ene postzegel zien we in twee van die vlakken een kaars en een ster afgebeeld. Op de andere zegel zijn een sneeuwvlok en een kerstboom te zien. Naast deze symbolen voegt Kisman op de zegels gegevens toe zoals het tarief (55 cent), het jaartal 1994 en "Nederland".

50 jaar bevrijding 1995

50 jaar bevrijding 1995

In 1995 brengt PTT Post drie bijzondere gedenkzegels uit, naar een ontwerp van Jan Bons. Twee postzegels zijn gewijd aan respectievelijk de herdenking van de Tweede Wereldoorlog en aan de Bevrijding. De derde zegel wordt uitgegeven om stil te staan bij het vijftigjarig bestaan van de Verenigde Naties. Bons heeft de zegels van een typografisch en objectief ontwerp voorzien. De woorden die op de zegels staan, worden door de kleuren van de cijfers versterkt.

Blauwe Mauritius 1995

Blauwe Mauritius 1995

In 1995 geeft PTT Post een bijzondere postzegel uit met daarop de afbeelding van de meest begerenswaardige zegel ter wereld: de foutdruk van de 'Blauwe Mauritius'.
De eerste 500 exemplaren dragen de foute vermelding "Post Office" in plaats van "Post Paid". Een van deze ongestempelde exemplaren siert de PTT-zegel uit 1995.

100 jaar film 1995   100 jaar film 1995

100 jaar film 1995

In 1995 brengt PTT Post met twee speciale postzegels een ode aan het 100-jarig jubileum van het medium film. De ontwerpers Linda van Deursen en Armand Mevis plaatsten op de zegel van 70 cent Nederlands bekendste documentairemaker Joris Ivens (1898-1989). De foto is gemaakt in 1931 tijdens het filmen van 'Symphonie Industrielle', waarmee de ontwerpers een verwijzing maken naar 'het opnemen van een film'.
Op de zegel van 80 cent staat een filmstill van de bekendste Nederlandse speelfilm 'Turks Fruit' (1972), naar het gelijknamige boek van Jan Wolkers. Deze foto verwijst naar 'het vertonen van een film'.

50 jaar unicef 1996

50 jaar unicef 1996

Het kinderfonds van de Verenigde Naties Unicef bestaat in 1996 vijftig jaar. Ter gelegenheid hiervan geeft PTT Post een serie van twee postzegels uit. Op de postzegel van 70 cent staan twee Ghanese schoolkinderen gekleed in uniform. Op de zegel van 80 cent staat een Ghanees meisje met een schaal op haar hoofd.
De Amsterdamse fotografe Rineke Dijkstra is verantwoordelijk voor het ontwerp van de zegels en de typografie is verzorgd door Willem van Zoetendaal.


Tandjes en randjes
(Mei 2012)

Enige tijd geleden kwam me dit Franse postzegeltje (uit een postzegelboekje van 2006) onder ogen.

Vrij vertaald staat er deze tekst op: “Oh! Postzegels hebben meer tanden”. Daardoor realiseerde ik mij dat er de laatste jaren nogal wat verschillende tandingen of moderniteiten het licht hebben gezien. En daar moeten we het maar eens over hebben.

Geschiedenis

Vanaf 1854 verschenen de eerste tandingen in Engeland en omstreeks 1870 was deze vorm van perforeren wereldwijd een feit. Perforeren was nodig omdat het uitknippen van de zegels uit grote vellen te veel tijd van de postbeambten in beslag nam. De uitvinder van de perforatie was Henry Archer. Deze man had als directeur van de Festiniog Railway in Wales veel met de posterijen te maken en zag dus het belang van perforaties in. Er deden zich in de loop van de tijd nog wel enkel bijzondere gevallen voor waardoor geen tanding werd toegepast.
Er deden zich in de loop van de tijd nog wel enkel bijzondere gevallen voor waardoor geen tanding werd toegepast. Bijvoorbeeld als gevolg van tijdgebrek na de stichting van TsjechoSlowakije of het ontbreken van machines na de tweede Wereldoorlog in bijvoorbeeld Oostenrijk.

Voor klassieke verzamelaars is de tanding van de postzegels van groot belang. Door zorgvuldige bestudering zijn er van bepaalde postzegels diverse varianten omdat die van verschillende tandingen zijn voorzien. De verschillen kunnen betrekking hebben op maat of de soort tanding. De maat van de tandingen wordt aangegeven door het aantal tanden per 2 centimeter. Dat kan variëren tussen de 6,5 en 16,5. Wat de soorten betreft, daarvan worden de volgende onderscheiden: Lijntanding, kamtanding, raamtanding en kruistanding. Een bijzondere vorm is de roltanding; hierbij zijn enkele pennen uit de machine verwijderd waardoor de tanding onderbroken wordt. Het voert te ver om in dit artikel het onderscheid tussen deze technieken te bespreken. Het gaat nu om de moderniteiten.

       

Strijd tegen vervalsing

De laatste jaren doen zich met betrekking tot de tanding van postzegels twee ontwikkelingen voor. Zo wordt de tanding tegenwoordig in het kader van de strijd tegen vervalsingen van een bijzondere vorm voorzien.
Mij bekende voorbeelden hiervan zijn de volgende: Een ellipsvormige perforatie die tussen de gewone verticale tanding wordt aangebracht. Nederland kent twee Beatrixzegels met deze tanding. Van Engeland is mij er een vijftal van bekend. Van China is mij één postzegel bekend met een ellips in de tanding.

Kroatië gaf in 2005 een zegel uit met in de verticale tanding een wybertje. De Republiek Guinee gaf in 2008 een velletje uit waarvan de raamtanding aan de onderzijde is voorzien van een wybertje.

Vervolg in juni nummer

Nederlandse stripzegels
(Mei 2012)

Ook Nederland heeft (ooit) stripzegels uitgegeven. De eerste op 14 mei 1996, een velletje met twee zegels (70 en 80 cent) waarop Heer Bommel en Tom Poes avonturen beleefden.

Heer Bommel en Tom Poes

In 1997 en 1999 ging men vreemd genoeg op de Belgische toer met Suske en Wiske en Kuifje.

Kuifje

In 1998 traden Jan, Jans en de Kinderen op.

Jan, Jans en de kinderen

En in 2000 zagen we Sjors en Jimmy.

Sjors en Jimmy

Daarna in 2001 volgden nog cartoons met onder andere Tom en Jerry.

Tom en Jerry   Tom en Jerry

Maar daarna bleef het helaas stil. Stripofielen bleven met een onvoldaan gevoel achter. Waar waren, om er een paar te noemen, Eric de Noorman, Dick Bos, Kapitein Rob en Paulus de boskabouter gebleven.


ICONEN VAN DE POST
(April 2012)

Kinderpostzegels 1988

Kinderpostzegels 1988

Op 4 oktober 1986 stelt koningin Beatrix de stormvloedkering in de Oosterschelde in werking. Ter gelegenheid hiervan vraagt de minister aan de kinderen in Nederland een tekening te maken met als onderwerp 'Water in Nederland'. Van de meer dan 25.000 ingestuurde tekeningen komen de drie mooiste en origineelste tekeningen op de kinderpostzegels van 1988 te staan. Het ontwerp van de zegels is van de hand van Karel Martens.

Verzelfstandiging PTT  1989

Verzelfstandiging PTT 1989

Na 100 jaar een staatsbedrijf te zijn geweest, wordt de PTT op 1 januari 1989 verzelfstandigd. Reitsma plaatst de bekendste activiteiten van de PTT, postvervoer en telefonie, elk in vier beeldfragmenten samen op de zegel. Zo wordt de post gesymboliseerd door een brievenbus, sorteermachine, postzak en postbode. En wordt de telecommunicatie gevisualiseerd door de toetsen van een telefoon, een glasvezelkabel, een straalzender en een telefoonhoorn.

Nederlandse vakbeweging  1989

Nederlandse vakbeweging 1989

Ter ere van het 100-jarig jubileum van de Nederlandse vakbeweging in 1989 geeft PTT Post Wild Plakken de opdracht twee passende zegels te ontwerpen. Op de zegel van 55 cent staat een grafische voorstelling van twee in elkaar grijpende handen. De zegel van 75 cent laat verschillende foto's zien van handen met monden.

100 jaar oranje vrouwen  1990

100 jaar oranje vrouwen 1990

Ontwerpster Jolijn van de Wouw kiest voor haar ontwerp een vierkant vlak dat zij verder opdeelt in vier kleine vlakken. In deze vlakken staan foto's en handtekeningen van de koninginnen Emma, Wilhelmina, Juliana en Beatrix. Hierbij kijken Emma, Wilhelmina en Juliana het beeld uit, terwijl regerend koningin Beatrix recht in de lens kijkt. Links bovenin in elk vlakje staat een kroontje met eronder de regeringsperioden van de vorstinnen.

Decemberzegels  1991

Decemberzegels 1991

De decemberzegels van 1991 hebben als thema 'Contact tussen de mensen door wenskaarten'. Ontwerper Joost Swarte brengt deze thematiek in beeld met een viertal getekende figuren die elk een brief in hun hand houden. De vier figuren staan rond een wit vierkant met hierin een goudkleurig, getand vierkant vlak. De zegel verbeeldt het idee om vanuit een donkere periode weer naar een lichte periode te gaan.

Europazegels  1991   Europazegels  1991

Europazegels 1991

Op de europazegels van 1991 staan geen afbeeldingen van ruimteschepen, astronauten of satellieten. de ontwerper Marten Jongema geeft op geheel eigen wijze vorm aan het thema 'Europa in de ruimte'. Op de zegel van 55 cent staat een afbeelding van een meneer die het heelal begroet en zijn respect toont. Op de zegel van 75 cent zien we twee planeten met twee ladders. Deze afbeelding staat symbool voor het verlangen om het heelal te verkennen.

Rode kruiszegels  1992

Rode kruiszegels 1992

Met drie postzegels schenkt PTT Post in 1992 aandacht aan het 125-jarig bestaan van het Nederlandse Rode Kruis. Op de zegel van 60+30 cent is dat een vaag zwart kruis, gebaseerd op een wapperende vlag van het Rode Kruis op een krantenfoto. De zegel van 70+35 cent heeft een transparant kruis tegen de achtergrond van een slachtoffer en zijn hulpverlener en de zegel van 80+40 cent laat een rood kruis zien op een stuk wondverband.

Zomerzegels  1992

Zomerzegels 1992

In de zomer van 1992 staan de zomerzegels voor de vierde keer in het teken van de Floriade. De zegels zijn dit jaar naar ontwerpen van de Britse vormgever Neville Brody.. In zijn ontwerp voor de zegels kiest Brody hierbij niet voor het afbeelden van planten, bomen en bloemen, maar voor het gestileerd weergeven in groen (bladeren) en kleuren (bloemen) van de sfeer van de Floriade.

 

De becak is ook een bakfiets
(April 2012)

Becak

“De zegel met de eerste transport fiets heeft mijn interesse gewekt. Daar ben je dan ook fietslatelist voor. Ik duik eens in mijn boeken op een regenachtige dag!”
Dat deed ik en kwam tot de conclusie dat er veel over de fiets kan worden geschreven. Een fiets is een voertuig door spierkracht aangedreven. Tot 1966 was de wettelijke term in Nederland rijwiel. In Vlaanderen wordt ook het Franse velo gebruikt. Van de fiets zijn andere vervoermiddelen afgeleid, zoals de vooral in Azië populaire riksja en becak, en enkele gemotoriseerde varianten die als uitvindingen een “eigen” leven zijn gaan leiden: de bromfiets, snorfiets, scooter en motorfiets.
De volgende afbeelding geeft een mooi beeld van de ontwikkeling van de fiets.

De ontwikkeling van de fiets

De ontwikkeling van de fiets

Vandaag gaat het over de bakfiets, dat is een transportfiets met drie wielen en een grote bak voorop, waarmee bagage vervoerd kan worden. De bak kan een open platte bak zijn, maar ook een kist met een deksel of een grote mand.

De bakfiets

De bak kan ook vervangen worden door een stoel, zodat men daarmee passagiers kan vervoeren. Dit wordt onder meer in tropische landen gebruikt, zie fietstaxi. Een variant daarop is het model met een kleine bak waarin kinderen kunnen zitten. Sinds ongeveer 2000 heeft dit model veel populariteit verworven. Vooral in steden zoals Amsterdam rijden duizenden moeders en vaders met hun kinderen en boodschappen in kleine, moderne bakfietsen van verschillende fabrikanten.
De populairste onder deze moderne bakfietsen hebben eigenlijk maar twee wielen. Bij zo’n fiets zit de bak laag achter het voorwiel en vóór het stuur. Kinderen zitten op één of twee bankjes in de bak, en baby’s in een kinderstoeltje.

Becak en riksja

Er kunnen één of twee passagiers vervoerd worden in een bakje met één of twee zetels, door een rijder die achterop zit en trapt. Het verschil tussen de becak en de reguliere riksja is er in gelegen dat de becak geduwd wordt in plaats van getrokken. Een becak is dus een soort bakfiets voor vervoer van personen.

Transportfiets met zijspan!

De fiets, de becak, de riksja en hier een driewieler, als een fiets met zijspan. Het is geen bakfiets en ook geen becak of riksja .... maar wel een transportfiets.

Transportfiets met zijspan

Transportfiets met bak achter de berijder

Het verschil tussen een becak en een riksja is duidelijk gemaakt. Een ezelsbruggetje om te onthouden of je met een becak of met een riksja te maken hebt is “de letter b”. Bij de “b”ecak zit net als bij de “b”akfiets, de bak vóór de berijder. Dus als de bak achter de berijder zit heb je te maken met een riksja. Of toch niet? …. de volgende afbeelding is per definitie geen riksja (is voor personenvervoer)!, maar wel een transportfiets met een een mooie gesloten bak achter de berijder!

Transportfiets met bak achter de berijder


ICONEN VAN DE POST
(Maart 2012)

Kinderpostzegels 1984

Kinderpostzegels 1984

Het thema van de in 1984 uitgegeven kinderpostzegels luidt 'Het kind en het stripverhaal'. Ontwerper Joost Swarte geeft het kind weer als volwassene en de volwassene als kind. Hij doet dit in een rollenspel, in de vorm van plaatjes uit een stripverhaal. Op deze manier komt het accent te liggen op het medium stripverhaal zelf.

Bedreigde dieren 1985

Bedreigde dieren 1985

Op 10 september 1985 geeft de PTT een serie postzegels uit met als onderwerp: 'Bedreigde dieren'. Anthon Beeke ontwerpt de twee postzegels met daarop de bruinvis (50 cent) en de zeehond (70 cent).

Kinderpostzegels 1987

Kinderpostzegels 1987

Het thema van de kinderpostzegels van 1987 luidt 'Kind en beroep'. Wat willen kinderen later worden? Ontwerper Charlotte Mutsaers kiest ervoor om mannelijke beroepen door vrouwen te laten uitvoeren. Het is de vrouw ter land, ter zee en in de lucht geworden in de beroepen als houthakker, matroos en piloot.

Rode kruiszegels 1987

Rode kruiszegels 1987

Voor de rode kruiszegels uit 1987 is gekozen de binnenlandse activiteiten van de stichting onder de aandacht te brengen. Grafisch vormgever Max Kisman ontwerpt naar aanleiding van dit thema drie zegels: 'telefooncirkels', 'vrijwilligerswerk' ,'bloedtransfusie'. Als uitgangspunt voor deze zegels hanteert Kisman een eenvoudige symboliek. Hiervoor maakt hij van uitgeknipt, gekleurd papier simpele symbolen in 'vorm-tegenvorm-combinaties'. Dit is de eerste postzegel die met de computer is vormgegeven.

Titanic-zegels van Gibraltar, Alderney en België
(Maart 2012)

In het verleden zijn er door diverse landen zegels gewijd aan het vergaan van de Titanic, maar het is nu al zeker dat het feit dat de Titanic honderd jaar geleden verging weer postaal zal worden herdacht. Gibraltar kwam 31 januari met vijf zegels in waarden van 10, 42, 44, 54 en 66p (met o.a. de Titanic in aanbouw op de scheepswerf van Harland en Wolff in Belfast).

Titanic in aanbouw   Maiden trip van de Titanic   Het tijdstip van de aanvaring
De eerste reddingsboten verlaten de Titanic   De achtersteven richt zich op

En Alderney presenteerde 22 februari zes zegels (36p, het schip verlaat Southampton; 47p, het schip passeert Alderney; 48p, de grote trapscène; 52p, het orkest speelt het laatste lied; 61p, kapitein Edward Smith, die al had gepland in 1911 met pensioen te gaan, maar de maidentrip nog als gezagvoerder had willen meemaken; 65p, reddingsboten verlaten het schip).

Titanic verlaat Southampton   Titanic passeert Alderney   De grote trapscène
Het orkest speelt het laatste lied   kapitein Edward Smith   Reddingsboten verlaten het schip

Er zullen ongetwijfeld nog meer herdenkingszegels volgen, maar het is nu al zeker dat België 14 april een velletje uitgeeft met twee identieke zegels waarop in beeld wordt gebracht dat een sloep bij het schip wegvaart.

Reddingsboten verlaten het schip

Postzegels met spelfouten
(Maart 2012)

Veel fouten in namen en jaartallen. En fouten zoals op de postzegels hieronder. Franken is grammaticaal fout. De vergissing werd gecorrigeerd naar het juiste: frank.

5 Franken   5 Frank
5 Franken   5 Frank

En Canada bracht een postzegel uit waarop het woord inuits staat. Een verkeerd meervoud, inuit is het meervoud van inuk, de naam waarmee Eskimo’s uit Groenland en Canada zichzelf aanduiden.

Inuits

Ook fouten in landen namen komen voor zoals op de postzegel van het Duitse Rijk. In plaats van Deutsches Reich stond er Dfutsches Reich op de zegel.

Dfutsches Reich   Drutsches Reich

ICONEN VAN DE POST
(Februari 2012)

Nederlandse politici 1980

Nederlandse politici 1980

De PTT brengt in 1980 een serie van drie bijzondere postzegels uit gewijd aan bekende, niet meer in leven zijnde nederlandse politici. A.F. de Savornin Lohman (1837-1924), P.J. Oud (1886-1968) en P.J. Troelstra (1860-1930). Ontwerper Jan van Toorn wil de politieke stromingen van deze parlementariërs verduidelijken door in elk portret de stoel van de voorzitter van de Tweede Kamer te plaatsen, gezien vanaf de huidige plaats van de stromingen in de Kamer.

Beatrixpostzegel 1981   Beatrixpostzegel 2011

Beatrixpostzegel 1981 (2011)

Ter ere van de inhuldiging van koningin Beatrix in 1980 verschijnt in 1981 de Beatrixzegel. De postzegels zijn het resultaat van een succesvolle samenwerking tussen kunstenaar Peter Struycken, typograaf Gerard Unger en fotograaf Vincent Mentzel.

Zomerzegels 1981

Zomerzegels 1981

Het nieuwe Nederlandse landschap. Zo luidt het thema van de zomerpostzegels uit 1981. Op de 45 + 20 centzegel zien we een drooggevallen kwelder bij eb. Een dijk siert de 55 + 25 centzegel. Op de 60 + 25 centzegel staat een afwateringsgreppel afgebeeld. En op de laatste zegel zien we een afbeelding van een zogeheten cultuurlandschap, zoals in dit geval landbouwgrond.

Luther-zegel 1983

Luther-zegel 1983

Ter herdenking van de vijfhonderdste geboortedag van de kerkhervormer Maarten Luther brengt PTT Post in 1983 een speciale gedenkzegel uit. Een symbolisch in tweeën gescheurd donker grijs vlak. Hiermee wil hij de turbulente tijd waarin Luther leefde visualiseren. Bij de scheur zette hij in fel oranje de handtekening van Luther.


Postzegels herdenken Nederlandse missie in de ruimte
(Januari 2012)

Andre Kuipers

Er is een speciale postzegel uitgegeven om de missie van de Nederlandse astronaut Andre Kuipers te markeren.
Er zijn drie verschillende sets van drie zegels beschikbaar in een beperkte oplage welke via internet zijn te bestellen bij PostNL.
Eveneens is er een set met ruimte gerelateerde kaarten te verkrijgen via de website van PostNL. Deze collectie van 34 kaarten met beelden genomen vanuit de ruimte hebben thema’s zoals: wereldsteden, wereldwonderen en ruimtereizen.
Kuipers werd gelanceerd op 23 december 2011 in een Russische raket vanaf de ruimtebases in Baikonur in Kazachstan, hij zal met 2 andere astronauten 5 maanden in het spacestation verblijven.


De drie haringen
(Januari 2012)

De drie haringen, Deventer

De meeste mensen kennen ze wel, de Delftsblauwe huisjes die in de “World Business Class” op vluchten van de KLM worden uitgereikt. Een typisch “Hollands” geschenk: Delftsblauw aardewerk gevuld met echte jenever (van Bols) Ze bestaan al sinds 1952 en zijn voor veel (reislustige) mensen echte “collectors items” geworden.

De drie haringen

Op 2 januari 2012 bracht PostNL een (persoonlijke) postzegel uit voor bestemmingen binnen Europa met een afbeelding van KLM-huisje nummer 92, een replica van “De Drie Haringen” te Deventer.
Dat porseleinen huisje is overigens pas sinds oktober 2011 in gebruik, en wel bij het 92e jaar van het bestaan van de KLM


Aardbeienmeisjes en elfjes met Kerstmis?
(Januari 2012)

Als we aan Kerstmis denken, dan denken we aan Josef, Maria en het kindje Jezus, de engel Gabriël, de herders en de drie wijzen. We denken aan de os, de ezel en de kameel. En natuurlijk ook aan de Kerstman en zijn rendier. Allemaal kerstfiguren die wereldwijd bekend zijn. Logisch dus dat ze op veel postzegels verschijnen. Maar soms kom je opeens hele andere figuurtjes tegen op kerstzegels. Wat te denken van aardbeienmeisjes uit Groenland en elfjes uit Finland.

Aardbeienmeisjes op kerstzegels
De kerstzegels van Groenland zijn dit jaar ontworpen door Camilla Nielsen. Camilla heeft al iets met de aardbeienmeisjes sinds haar schooljaren. Pas toen in 2005 haar nichtje werd geboren, creëerde ze het eerste kleine aardbeienmeisje.

Aardbeienmeisjes   Aardbeienmeisjes

Op de postzegels zien we de aardbeienmeisjes in verschillende vrolijke kerstsituaties. Het lijkt erop alsof ze altijd hun omgeving verkennen. De kerstster in het raam en de sneeuw is voor Camilla Nielsen de essentie van het Groenlandse Kerstmis. De ster die schijnt, gidst, brengt samen, versterkt en verwarmt menselijke relaties en tradities. De hondenslee op de tweede postzegel komt uit Groenland, hier worden diverse soorten hondensleeën gebruikt.

Vrolijke elfjes

Aardbeienmeisjes   Aardbeienmeisjes

De bekende kunstenares Kaarina Toivanen ontwierp dit jaar de kerstzegels van Finland. ‘Elfjes zijn blij, beschouwend, mysterieus en hardwerkend. Ze zijn dol op hooischuren en boswezens en ze hechten aan traditie en zijn loyaal. Elven zijn ook vredelievend en verrichten hun taken naar behoren”, aldus Toivanen. Voor de postzegels heeft ze zich laten inspireren door de kerstvieringen bij oma uit haar kindertijd.
Op de ene zegel ‘de zachte kerstzegel’ is een jongenself afgebeeld, omringt door wol en knuffels. De andere, ‘de actieve kerstzegel’, verbeeldt een meisjeself zwaaiend aan een mobile van rietjes.


ICONEN VAN DE POST
(Januari 2012)

Kinderpostzegels 1969

Kinderpostzegels 1969

De kinderpostzegels die de PTT in 1969 uitbrengt, zijn gemaakt naar ontwerp van Dick Bruna. Bruna tekent vijf verschillende postzegels met zingende, musicerende en dansende kinderen. Met slechts enkele lijnen weet Bruna in zijn eigen stijl een postzegelontwerp neer te zetten dat tot de verbeelding spreekt van zowel jong als oud.

Herdenkingszegel iao 1969

Herdenkingszegel iao 1969

Jurriaan Schrofer ontwerpt in 1969 voor de herdenkingszegel van het 50-jarig bestaan van de Internationale Arbeidsorganisatie een postzegel met een optisch effect. Van dichtbij lees je "1919 internationalearbeidsorganisatie1969" en van een afstand zie je de afkorting "iao" en "nederland 45c".

Zomerzegels 1972

Zomerzegels 1972

De zomerzegels van 1972 zijn gewijd aan twee belangrijke culturele evenementen in Nederland: de Floriade en het Holland Festival. Voor de Floriade ontwerpt Dick Elffers een stilleven van verschillende soorten fruit. De andere Floriadezegel is een bloemenzegel van opeengestapelde cirkels in heldere kleuren.
Ook in heldere kleuren uitgevoerd zijn de zegels voor het Holland Festival. Deze zegels verbeelden op abstracte wijze een landschap (30 + 15 cent) en een afgeleide van de grondvorm van een snaarinstrument (45 + 25 cent).

Cijferzegels 1976

Cijferzegels 1976

In 1976 verschijnen de cijferzegels naar ontwerp van Wim Crouwel. De elf postzegels van deze nieuwe serie hebben diverse waarden en zijn in verschillende kleuren uitgevoerd. De cijferzegels van Crouwel volgen de cijferzegels van Jan van Krimpen uit 1946 op.

Introductie postcode 1978

Introductie postcode 1978

PTT Post brengt in 1978 een speciale postzegel uit met 'vriendelijke', schrijvende handen. Hiermee willen zij benadrukken dat de postcode niet alleen voor het zaken- en bedrijfsleven is, maar voor iedereen die schrijft en post verstuurt. Op beide zegels staat het woordmerk "postcode" afgebeeld, dat speciaal voor de introductiecampagne is ontworpen. De typografie van dit ontwerp is gebaseerd op de tanding van een postzegel.

Kinderpostzegels 1979

Kinderpostzegels 1979

De kinderpostzegels van 1979 staan in het teken van 'Het jaar van het kind'. Fotograaf Willem Diepraam krijgt de opdracht om vier onderwerpen uit te beelden: het recht op bescherming (40+20 cent), het recht op medische verzorging (45+20 cent), het recht op voedsel (55+20 cent) en het recht op onderwijs (75+25 cent). Diepraam ontwerpt de postzegels in samenwerking met Jan van Toorn.