Filatelisten vereniging De Helmveste Helmond en Omstreken is opgericht in 1977

500 Jaar Jheronimus Bosch
(Januari 2016)

Technische specificaties

Zegelformaat : 25 x 36 mm
Tanding : 14½ 14½
Papier : normaal met fosforopdruk
Gomming : synthetisch
Druktechniek : offset
Oplage : 180.000 velletjes
Drukkerij : Cartor Security Printing
Drukkleuren postzegel : geel, magenta, cyaan en zwart

In de voorbereidingen op de viering van de vijfhonderdste sterfdag in 2016 van de beroemdste Bosschenaar is weinig aan het toeval overgelaten. Al in 2009 schreef de organiserende Stichting Jheronimus Bosch 500 een competitie uit onder ontwerp-bureaus. Studio Kluif won de prestigieuze pitch. Het bureau heeft sindsdien een breed scala aan ontwerpen gemaakt voor de herdenking, variërend van logo en huisstijl tot posters, bewegwijzering, websites, apps en jaarverslagen.
Gezien hun grote betrokkenheid bij de viering van 500 jaar Jheronimus Bosch lag het voor de hand dat Studio Kluif door PostNL werd benaderd voor het ontwerp van het postzegelvel dat op 4 januari 2016 uitkomt. "Vanzelfsprekend zeiden we direct ja", aldus Jeroen Hoedjes, medeoprichter van het bureau. "Het is natuurlijk een hele eer om een postzegel te mogen ontwerpen."
Dit postzegelvelletje met 10 postzegels is uitgegeven in het kader van de viering van de vijfhonderdste sterfdag van Jheronimus Bosch. Op elke postzegel staat een tafereel uit het schilderij De Hooiwagen van Jheronimus Bosch uit de collectie van het Museo Nacional del Prado in Madrid.
Het postzegelvel 500 jaar Jheronimus Bosch laat een uitsnede zien van het middenpaneel van het drieluik De Hooiwagen. De uitsnede is zodanig over de tien postzegels weergegeven dat elke postzegel een tafereel afbeeldt dat weer onderdeel vormt van het grotere verhaal dat Jheronimus Bosch heeft geschilderd. Op de tab bij iedere postzegel staat een tekst als korte toelichting op wat we zien. Onder aan elke postzegel op de bovenste rij en boven aan elke postzegel op de onderste rij is een witte halve cirkel uitgespaard met daarin de aanleiding voor de uitgifte: 500 jaar Jheronimus Bosch, plus het jaartal 2016 en de sorteerhaak. Op de linkervelrand staat een tekst over het belang van de schilder, met het logo van de viering van zijn vijfhonderdste sterfdag. Op de rechtervelrand zijn onder meer het logo van PostNL en de barcode opgenomen. De teksten over Jheronimus Bosch en De Hooiwagen zijn geschreven door Jos Koldeweij, hoogleraar Kunstgeschiedenis van de middeleeuwen aan de Radboud Universiteit Nijmegen en een groot kenner van het werk van Bosch.

Over de ontwerpers
Studio Kluif werd in 1999 opgericht door Paul Roeters en Jeroen Hoedjes. De twee kennen elkaar van de toenmalige Koninklijke Academie voor Kunst & Vormgeving (tegenwoordig AKV | St. Joost) uit 's-Hertogenbosch waar zij als grafisch ontwerpers in 1994 afstudeerden. Gezamenlijk traden zij in dienst van het wereldwijd actieve kinderkledingmerk Oilily uit Alkmaar. Enkele jaren later gingen zij met Studio Kluif hun eigen weg, een no-nonsens ontwerpbureau met een internationale reputatie, een volle prijzenkast en twaalf medewerkers. De studio richt zich als "specialisten in alles" op de volle breedte van het ontwerpvak - met packaging design, creatieve strategie en identity design als fundament. Tot de klantenkring behoren uiteenlopende opdrachtgevers als Alex Vermogensbeheer, ASML, Bruna, Fatboy, HEMA, Intratuin, Kwantum, Pets Place, MTV, Xenos, Zeeman en de Zuid-Koreaanse overheid.


Kanaaleilanden in de Tweede Wereldoorlog (Deel 2)
(Januari 2016)
Bron: Postzegelblog, www.postzegelblog.nl

De periode van gebruik van gehalveerde postzegels van 2 Penny vanaf 27 december 1940 eindigde op 18 februari 1941. Omdat alle contacten met Groot-Brittannië waren verbroken op last van de Duitse bezetter, werd gezocht naar een oplossing om het tekort aan postzegels op te vangen. Daartoe werd gekozen voor een noodoplossing.

De postzegel werd ontworpen door Edward William Vaudin, eigenaar van drukkerij 'Guernsey Press'. Hij was de uitgever van 'The Guernsey Evening Press'.
Deze drukkerij zou ook het noodgeld drukken dat hij eveneens had ontworpen, zoals bovenstaande biljetten van 6 Pence en een Pond. Als papier voor de postzegels gebruikte Vaudin de voorraad die bestemd was voor het drukken van bijvoorbeeld aandelen en waardepapieren. De postzegel van ½ Penny werd uitgegeven op 7 april 1941.
Doordat de voorraad papier uitgeput raakte werd papier gebruikt dat afkomstig was uit Frankrijk en eigenlijk alleen bestemd was voor het drukken van bankbiljetten en waardepapieren.
Het papier was blauw gekleurd en had een watermerk in een grof gaaspatroon met de letters ARMA. Slechts fragmenten van het watermerk zijn in het papier van een losse postzegel te herkennen
Mengfrankeringen met Britse postzegels was mogelijk. Bovenstaande brief was gefrankeerd met de 1 Penny noodzegel en een postzegel van 1½ Penny met afbeelding Koning George VI. Van de zegel met de waarde van 2½ Penny was ook weinig voorraad maar het gebruik ervan was minder dan die van 1 Penny.
Ook frankeringen van 2 zegels van 1 Penny en een van ½ Penny kan men tegenkomen om 2½ Pence te verkrijgen.
De zegel van 2½ Pence verscheen pas op 12 april 1944.
Met bovenstaand poststuk is iets bijzonders aan de hand. De datum van gebruik is de eerste dag van uitgifte, 12 april 1944, maar de postzegel met afbeelding van Hitler is pas na de oorlog toegevoegd, gezien de stempelafdruk 'Kanalinßeln 1940-1945'. Maakwerk van de bovenste plank!
Ook voor het eiland Jersey werden noodpostzegels vervaardigd. Daarover kunt u lezen in deel drie.

Kanaaleilanden in de Tweede Wereldoorlog (Deel 3)
(Januari 2016)
Bron: Postzegelblog, www.postzegelblog.nl

Ten behoeve van de aanvulling van postzegels op het eiland Jersey werden twee postzegels uitgegeven naar vrijwel hetzelfde ontwerp als de drie zegels van Guernsey, maar vervaardigd door Majoor Norman Victor Lacey Rybot. Nadat hij als militair was gepensioneerd vestigde hij zich op het eiland Jersey waar hij was geboren. Hij had een grote interesse in de geschiedenis van het eiland en de heraldiek.

Omdat ook op dit eiland, net als op Guernsey, de voorraad van de postzegel van 1 Penny het eerst was uitgeput, werd de nieuwe noodzegel op 1 april 1941 uitgegeven. De postzegel werd in de drukkerij van de 'Evening Post, Jersey' aangemaakt.
Veel keus aan papiersoorten had men niet en er bestaan naast postzegels op wit papier, ook zegels op kalkachtig papier en grauw papier.
Door verzamelaars op het eiland werden eerstedagenveloppen vervaardigd zoals bovenstaand voorbeeld gestempeld in het postkantoor Bereford Street in het stadje St. Helier, een drukke winkelstraat met een overdekte markt en een vismarkt. De geadresseerde woonde op nummer 99 in de Rouge Bouillon, een paar straten verderop.
Men moet oppassen voor ongetande exemplaren, omdat dit meestal herdrukken zijn, te herkennen aan de afwijkende papiersoort.
Op 29 januari 1942 verscheen de zegel in de waarde van ½ Penny.
Ook hiervan bestaan herdrukken die ongetand zijn. Gedeeltelijk ongetande exemplaren zijn eveneens bekend.
Met de postzegel van ½D werden ook eerstedagenveloppen vervaardigd. Bovenstaand voorbeeld in combinatie met de zegel van 1D en twee postzegels van ½D met afbeelding van King George VI. De geadresseerde was een postzegelverzamelaar, want een behoorlijk aantal poststukken is bekend met zijn naam en adres.
In 1943 werd een begin gemaakt met de uitgifte van een serie postzegels met afbeeldingen van landschappen. Het waren postzegels van ½ Penny (½D) en 1 Penny (1D), die als vervanging gingen dienen voor de zegels van het wapentype. De uitgiftedatum was 1 juni 1943. Op de zegel van ½D is een oude boerderij afgebeeld en op de 1D de Portelet Bay. De letter D voor Penny is afkomstig van het Romeinse woord Denarius, de munt die in de achtste eeuw werd ingevoerd als 'denier'.
Op 8 juni volgden twee nieuwe waarden: 1½D en 2D. Op de zegel van 1½D is de vuurtoren van Corbiëre afgebeeld en op 2D het Elizabeth Castle.
Als laatste verschenen de waarden van 2½D en 3D. Op de zegel van 2½D is Mont Orgueil Castle afgebeeld en op de 3D wordt zeewier (Vraic) geoogst. Zeewier dat tot in de 18de eeuw werd onder meer gebruikt als brandstof.
De zes postzegels waren ontworpen door Edmund Blampied, kunstschilder en etser die op het eiland woonde. In de postzegel van 3D verwerkte hij stilistisch de letters GR (George Rex) in het ornament onder de waardeaanduiding 3 als 'verzet' tegen de bezetting door de Duitse troepen. De zegels werden gegraveerd door H. Cortot en gedrukt bij de Franse Gouvernements Drukkerij in Parijs.