Filatelisten vereniging De Helmveste Helmond en Omstreken is opgericht in 1977

Beleef de natuur – insecten
(Juni 2018)
Bron: Postzegelblog, www.postzegelblog.nl

Op 4 juni 2018 geeft PostNL Beleef de natuur – insecten uit, een vel met tien postzegels in tien verschillende ontwerpen. Op de postzegels staat de waardeaanduiding 1 voor post tot en met 20 gram met een bestemming binnen Nederland. De uitgifte is onderdeel van de nieuwe serie Beleef de natuur. Deze serie bestaat uit vier vellen met in totaal veertig postzegels, ingedeeld per seizoen. Het derde postzegelvel Beleef de natuur – insecten staat in het teken van de zomer.
Eerder dit jaar verschenen in de winter al postzegels met reptielen en amfibieën (2 januari) en in de lente met veldbloemen (9 april). Het laatste postzegelvel uit de serie met paddenstoelen is bestemd voor de herfst en zal op 17 september 2018 verschijnen. De foto’s op de postzegels zijn afkomstig van het fotoproductiebedrijf PIXFACTORY. In de losse verkoop kost een postzegelvel € 8,30. De prijs voor de volledige serie is € 33,20, inclusief een bewaarmap.

Onderwerp
Op het postzegelvel Beleef de natuur – insecten staan tien insecten die we in ons land kunnen tegenkomen. Met bijna een miljoen beschreven soorten vormen insecten verreweg de grootste groep van dieren op aarde. Er zouden nog vele honderdduizenden tot enkele miljoenen soorten niet zijn ontdekt. De naam insecten slaat op een hoofdkenmerk van de hele groep, namelijk het in drieën gedeelde lichaam. Insecten leven op het land en in zoet water, slechts enkele soorten in zee. Sommige insecten spelen een directe rol in het leven van de mens, zoals bij het overbrengen van ziekten en het opeten van de oogst, maar ook door het verzamelen van honing en de bestuiving van voedselgewassen. De voortplanting en ontwikkeling zijn door het enorme soortenaantal bijzonder gevarieerd. Datzelfde geldt voor de methoden voor camouflage of verdediging. Op de postzegels Beleef de natuur worden de volgende tien insecten afgebeeld: grote beer, pyjamawants, meikever, zwartbruine wegmier, olifantsrups, citroenlieveheersbeestje, gewone pantserjuffer, kruisspin, kleine vuurvlinder, moerassprinkhaan.

Technische specificaties

Met kunstenaar Escher ‘op reis’ in de filatelie
(Juni 2018)
Bron: Postzegelblog, www.postzegelblog.nl

Het Fries Museum haalt Escher van 28 april tot en met 28 oktober 2018 terug naar zijn geboorteplaats Leeuwarden. In de tentoonstelling ‘Escher op reis’ volg je zijn ontwikkeling van grafisch talent tot wereldberoemd kunstenaar met meer dan 80 originele prenten, ongeveer 20 tekeningen en diverse (reis)foto’s en voorwerpen. Hiermee treed je in de voetsporen van de reislustige graficus in Italië, Zwitserland en Spanje. Hier vond hij de inspiratie voor zijn bekendste grafische werken.

Escher op reis
De expositie het Fries Museum legt de nadruk op het landschappelijke werk van de kunstenaar en toont daarmee een andere in de wereld rondkijkende Escher. Hij kent “geen groter genot dan zwervende door dalen en over heuvels, van dorp tot dorp, de ongekunstelde natuur op hem in te laten werken.”
De tentoonstelling geeft scherpe eenvoud, mathematische perfectie, talrijke metaforen, onmogelijke gebouwen en perfecte vlakvullingen weer. Zijn werk is er zeldzaam mooi uitgelicht. Aanvankelijk denk je dat het wit van de litho’s en houtsneden van achteren is verlicht: het grafische werk ‘knalt’ eruit met scherpe contrasten tussen licht en donker met strakke vlakvullingen. Mensen spelen in Eschers werk nauwelijks een rol. Het gaat hem om ruimte en vormen.

Voorkom teleurstelling: ‘Escher op reis’ is een zeer goed bezochte expositie. Sommige dagen en tijden raakt het museum (met langere openingstijden) uitverkocht! De opmerking van de reisexpert Lonely Planet (afgelopen week) dat de provincie Friesland een “ware verborgen parel” is en “een van de drie spannendste bestemmingen van Europa” is, zal de drukte in het museum ongetwijfeld doen vergroten. Een online ticket is dé oplossing.

Escher en postzegels

Escher is ook betrokken geweest bij het ontwerpen van postzegels. Niet alleen voor Nederland, maar ook voor het buitenland. Deze postzegels zijn in de grafische experimenteerperiode vóór 1937 van hem tot stand gekomen. Toch zijn de uitgangspunten als spelen met het perspectief (vogelperspectief), vormveranderingen/-overgangen, ongebruikelijke invalshoeken, suggereren, tegenstellingen licht-donker en groot-klein in aanzet al aanwezig op de postzegels.

Dé kijk op Luchtvaartfonds-postzegel

Binnen een halfjaar heeft M.C. Escher de Nationaal Luchtvaartfonds-postzegel (nvph 278) weten samen te stellen en te ontwerpen. De vorm van ons land is in het kleurige postzegelvlak uitgespaard.
De drie vliegtuigen (4-motorige Fokker (rechts) & twee 2-motorige Douglas), landsnaam en frankeerwaarde zijn als schaduwweergaven niet scherp begrensd. Op het aardbolgedeelte (als deel van een groter geheel) vormen de strakke lijnen van de lengte- en breedtecirkels vierkanten, die in overeenstemming zijn met de stijl van Escher in vorm- en grootteverandering.
Bij dit gelaagde ontwerp kan men zich wel afvragen door de transparantie: “Ligt ons land onder of boven de vliegtuigen? Waar bevinden zich de cirkels? Onder, boven of tussen de vliegtuigen en landkaart? Zweeft alles in het verbeelde luchtruim?” Beide woorden ‘Voor het’ vóór de aanduiding ‘Voor het Nationaal Luchtvaartfonds’ in de randtekst van deze bijslagpostzegel is naar analogie van de tekst ‘Voor het kind’ op kinderpostzegelemissies geplaatst. Het woord ‘Nationaal’ is in de bijzonder lange tekst met een ‘knik’ op een originele wijze omgebogen en afgebroken. Een vondst!
Linksonder staan de initialen MCE van Maurits Cornelis Escher.

Dé kijk op Wereldpostverenigings-postzegel

De ineengestrengelde en divers gekleurde posthoorns in de wereldbol verbeelden de aangesloten posterijen van de 75-jarige Wereldpostvereniging. De enigszins chaotische afbeelding van de posthoorns komt niet overeen met de mathematische ordening van Escher. Met deze dynamische wanorde verbeeldt hij de samenwerking én diversiteit van de posterijen in de verschillende landen. Toepasselijk hierbij is het spreekwoord ‘Ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is’.

De ineengestrengelde posthoorns in de Wereldpostvereniging-postzegels van Nederlandse Antillen (nvph 278/79) en Suriname (nvph 209/10) is geheel in overeenstemming met de mathematische benadering van Escher. Het ruimtelijke van de wereldbol treedt door de gebogen tekst en lijnen van de postzegels van Suriname en Antillen meer op de voorgrond als die van ons land. Met de lichte bovenhelft tegenover de donkere onderkant wordt de driedimensionaliteit van de wereldbol summier aangegeven, dat door twee frontaal afgebeelde posthoorns (in zwart en wit) met daaromheen zes perspectivische afbeeldingen van posthoorns wél versterkt wordt.

Escher ‘Metamorphose III’ hangt sinds 17 januari 2008 op Schiphol
(Juni 2018)
Bron: Postzegelblog, www.postzegelblog.nl

Naar aanleiding van [1] de verhuizing van Eschers’ langste kunstwerk uit Haagse postkantoor Kerkplein naar de nationale luchthaven Schiphol, [2] de uitgave van een Escher-postzegel (nvph 1770) op 7 juli 1988 (de 100e geboortedag van de graficus Escher) én [3] u gedetailleerd kennis te laten maken met het wonderbaarlijke en speelse voorstellings- en tekenvermogen van Escher (toen er nog geen computer bestond) schenk ik enige aandacht in deze aflevering aan de meest gereproduceerde graficus van ons land.

Escher-postzegel
Op de postzegel staat Maurits Cornelis Escher rechts op de voorgrond, kijkend naar een deel van de vergrote ‘Metamorphose III’. De postzegel is ontleend aan een detail van een zwart-wit foto, die tijdens de officiële onthulling van het kunstwerk op 20 februari 1969 in het postkantoor Kerkplein in ‘s-Gravenhage is genomen. Op deze foto staan een viertal heren: Prof. Dr. Ir. G.H.Bast (oud-directeur-generaal PTT), M.C.Escher (graficus), A.G. De Vries (hoofddirecteur der Posterijen) en Ir. D.A.Alberts (hoofddirecteur Algemene Zaken Post).

Ontstaansgeschiedenis
In 1969 werd de bekende graficus M.C.Escher (1898 – 1972) gevraagd te voldoen aan de wens van de toenmalige Centrale Directie van PTT om het schilderij ‘Metamorphose’ (in 1939/1940, afgedrukt op een papierstrook van ongeveer 400 x 20 cm) uit te breiden tot zeven meter. Het was geen geringe opgave. Escher beschouwde de “versiering van het postkantoor als een alleraardigste opdracht.” Het ontwerpen en uitvoeren van de toevoegingen nam ongeveer zes maanden in beslag. De wandschildering op linnen (uitvergroot tot 48 x 1,2 meter) heeft tot begin januari 2008 in de grote hal van het postkantoor Kerkplein in ‘s-Gravenhage achter het lokettenfront gehangen. Het postkantoor wordt op dit moment tot een TNT Postwinkel omgebouwd. Het vloeroppervlak wordt hierdoor met de helft verkleind, zodat er geen plaats meer is voor het kunstwerk.

Met behulp van een geprojecteerde filmvergroting heeft Escher met een viltstift de contourlijnen van de gedaanteverwisseling (metamorfose) nauwkeurig op de 48 meter lange linnenstrook getekend. Pas nadat het linnen op het hout aan de wand was bevestigd, zijn de kleuren handmatig aangebracht.

De ononderbroken beeldverhaal van gedaanteverwisselingen is een luchtige en speelse beeld- en gedachtenassociatie (zonder een poging tot diepzinnigheid) in de geest van Escher ontstaan. Het kunstwerk toont in elkaar overvloeiende kleuren (rood, groen, zwart en wit) en motieven de overgang van vogels in vissen, van stad in schaakbord, paarden, galjoenen, bijen en salamanders. De driedimensionale (ruimtelijke) gedaanteverwisselingen verbinden tweedimensionale (platte) vormovergangen. Voor de goede orde: ‘Metamorphose III’ is gebaseerd op ‘Metamorphose I’ (1937) en ‘Metamorphose II’ (1039/1940).

De verhuizing
Enkele weken geleden is het schilderij uit elkaar gehaald. In zes stukken van acht meter is het werk op transport gegaan naar Schiphol. In Lounge 4 heeft het kunstwerk een plaats achter de paspoortcontrôle gekregen. De luchthaven krijgt het schilderij voor een onbeperkte periode in bruikleen van TNT. “We zijn trots dat een werk van een van de beroemdste Nederlandse grafici op Schiphol komt te hangen”, aldus Gerlach Cerfontaine, president & Ceo. “Juist op zo’n internationale locatie als Schiphol kunnen we ons onderscheiden door plaats te bieden aan ‘Dutch Design’.”

Geschiedenis van het postzegel verzamelen
(Juni 2018)
Bron: Postzegelblog, www.postzegelblog.nl

In deze rubriek beschrijft Rob Smit opmerkelijke feiten over postzegels verzamelen uit meer dan 150 jaar geschiedenis. Dit keer over Jacqueline Caurat. Voor de meeste Nederlanders, zelfs niet voor postzegelverzamelaars, zal er bij het horen van de naam Jacqueline Caurat een belletje gaan rinkelen. Voor Fransen en in het bijzonder voor Franse postzegelverzamelaars van boven de vijftig heeft zij waarschijnlijk een grote rol gespeeld. Maar liefst 22 jaar lang (van 1961 tot en met 1983) werd in Frankrijk op TF1 het programma Télé Philatélie uitgezonden. Een veelbekeken televisieprogramma over filatelie en ongetwijfeld een bron van inspiratie voor vele verzamelaars.

Jacqueline Caurat presenteerde dit programma 22 jaar lang, waardoor zij in Frankrijk onlosmakelijk verbonden is met de filatelie. In die 22 jaar bracht zij veel verschillende aspecten van de filatelie de huiskamers in. Soms bijgestaan door co-presentator Lucien Berthelot en al die jaren geproduceerd door haar man Jacques Mancier

In de uitzendingen werden verzamelaars en ontwerpers geinterviewd, waaronder beroemde personen zoals Prins Reinier van Monaco. Er werden tentoonstellingen bezocht, de beroemde collectie van het Engels koningshuis werd getoond. Bijzondere stukken (bijv. de gele Tre Skilling werden getoond) en nieuwe postzegeluitgaven van diverse landen werden besproken. Kijk hier voor een interview met Jacqueline Caurat en met beelden van haar interview met Jean Cocteau over zijn ontwerp voor nieuwe Marianne zegels.

Nieuwsgierig geworden naar zo’n volledige uitzending? Bekijk hier een aflevering uit 1966