Filatelisten vereniging De Helmveste Helmond en Omstreken is opgericht in 1977

Armenwet-zegels 2
(September 2019)
Ton Steenbakkers

Wie speurt op het internet, kan veel vinden over de armenwetzegels, de aanleiding tot de uitgave, de uitgave zelf en wat ‘verzamelaars’ermee hebben gedaan. Het vervolg..

De zegels
De serie omvatte zeven waarden:
1 cent rood cijfer emissie 1899
1½ cent ultramarijn cijfer emissie 1899
2 cent bruin cijfer emissie 1899
2½ cent groen cijfer emissie 1899
3 cent olijfgroen Koningin Wilhelmina type Bontkraag
5 cent rood Koningin Wilhelmina type Bontkraag
10 cent grijs Koningin Wilhelmina type Bontkraag

De zegels droegen alle een zwarte opdruk 'ARMENWET'. Op 8 februari 1919 werd de serie uitgebreid met de 1½ cent ultramarijn van de emissie cijfer 1899, met een rode opdruk 'ARMENWET'. De opdrukken werden door de firma Joh. Enschedé en Zonen in Haarlem aangebracht.
De in omloop gebrachte aantallen van de Armenwet-zegels zijn klein:
1 cent 93.000
1 ½ cent zwarte opdruk 56.000
1½ cent rode opdruk 19.000 2 cent 71.200
2 ½ cent 50.500 3 cent 117.800 5 cent 62.200
10 cent 56.700
Op 31 oktober 1919 verloren deze zegels hun geldigheid en werden ze officieel ingetrokken.

Plaatfouten

De serie kent vele plaatfouten, die voorkomen in zowel de oorspronkelijke zegels, als in de opdruk die later op deze zegels werd aangebracht. De belangrijkste plaatfout in de opdruk is, dat één van de benen van de A van ARMENWET gebroken is. Bij de waarden 1 cent, 1½ cent (ultramarijn), 2 cent en 2½ cent is het linkerbeen van de A gebroken. Daarentegen is bij de waarden 3 cent, 5 cent en 10 cent het rechterbeen van de A gebroken.
Van de 1½ cent (ultramarijn) is bovendien nog een andere plaatfout bekend; deze zegel komt voor met de A rechtsboven gebroken. De plaatfouten zoals ze hier zijn beschreven, komen één keer per vel voor, wat belangrijk kan zijn bij plaat-reconstructies.

Brieven
Een met Armenwet-zegels gefrankeerde brief die werkelijk heeft gelopen, mogen we gerust zeldzaam noemen. Dit wordt ook wel bevestigd door de hoge prijzen, die in de speciaal-catalogus voor dergelijke poststukken worden vermeld. Een reden hiervoor zou kunnen zijn, dat niemand graag te koop loopt met zijn armoede. Iemand die een brief kreeg met Armenwet-zegels, zal zich er wellicht voor geschaamd hebben. (wordt vervolgd)

Voorbeelden van plaatfouten bij de oorspronkelijke zegels. Het betreft hier NVPH 55. De afbeelding is afkomstig uit de speciale catalogus Nederland 2013. Daarin staan vele plaatfouten vermeld.